تاریخ هر کشوری را میتوان از کتابها خواند یا شنید، اما چه چیزی جذابتر از قدم زدن در دل آن تاریخ و لمسِ واقعیِ آن است؟ کاخ موزه های تهران، گویی کتابهای تاریخِ مجسم هستند که در گوشه و کنار این شهر پهناور خودنمایی میکنند و هر کدام حکایتی از دوران گذشته را برای ما بازگو میکنند. فرقی نمیکند که در تهران زندگی میکنید یا مسافر این شهر هستید، بازدید از این کاخ ها فرصتی بینظیر برای آشنایی با تاریخ ایران و معماری باشکوه آن است. در این مقاله، سفری کوتاه به تاریخ خواهیم داشت و با معروفترین کاخ موزه های تهران آشنا میشویم.
کاخ موزه های تهران؛ پیوند سنت و مدرنیته در گذر زمان
معماری کاخ های تهران، گویی پلی است که سنت و مدرنیته را در هم میآمیزد و جلوهای منحصر به فرد به این بناها میبخشد. این تلفیق هنرمندانه، کاخهای تهران را از سایر همتایان خود در ایران متمایز میکند و به آنها هویتی خاص میبخشد. نزدیکی این کاخها به تاریخ معاصر ایران، بر جذابیت آنها میافزاید و آنها را به مقصدی ایدهآل برای گردشگران ایرانی و خارجی تبدیل میکند. گشت و گذار در این بناهای باشکوه، سفری در گذر زمان را رقم میزند و فرصتی برای آشنایی با فراز و نشیبهای تاریخ ایران فراهم میکند. احتمالا این پرسش برایتان مطرح شده است که عموماً ساعت کاری کاخ موزه های تهران چگونه است. در روزهای غیر تعطیل، کاخ موزه های تهران تا ساعت 16:30 الی 17 به روی علاقهمندان باز هستند. در ادامه، به لیست کاخ موزه های تهران اشاره میکنیم.
کوشک احمدشاهی؛ سفر به دوران قاجار و پهلوی
برای معرفی کاخ موزه های تهران با کوشک احمدشاهی آغاز میکنیم. این کاخ موزه در میان مجموعه تاریخی سعدآباد، یادگاری از دوران قاجار و پهلوی است. این عمارت دو طبقه، که زمانی محل اقامت ییلاقی احمدشاه قاجار بود، در دوران پهلوی نیز میزبان محمدرضا شاه و رضا پهلوی بوده است. نمای آجری منقوش کوشک احمدشاهی، جلوهای از معماری اروپایی را به نمایش میگذارد. در سرسرای طبقه اول، حوض مرمرینی خودنمایی میکند و سالن مرکزی طبقه دوم، خاطرات دوران پهلوی را در قالب سالن موسیقی زنده نگه داشته است.
امروزه، کوشک احمدشاهی به موزهای تبدیل شده که در آن، گنجینهای از اشیاء نفیس و ارزشمند از جنس برنز، نقره و غیره در معرض دید عموم قرار گرفته است. تابلوهای نگارگری، مدالها و نشانها و همچنین کلکسیون شخصی رضا پهلوی، جذابیت این موزه را دوچندان کرده و بازدیدکنندگان را به سفری در تاریخ میبرد.
عمارت مسعودیه؛ راوی حکایات پایتخت
در شهر شلوغ تهران، عمارتی باشکوه از دوران قاجار همچنان قصههای روزگاران گذشته را زمزمه میکند. عمارت مسعودیه، که در سال ۱۲۵۸ به دستور مسعود میرزا، پسر ناصرالدین شاه، بنا شده، یادگاری از ذوق و هنر ایرانیان در آن دوران است. این عمارت که در زمینی به وسعت ۴۰۰۰ متر مربع احداث شده، زمانی محل اقامت ظلالسلطان، حاکم اصفهان، در پایتخت بود. با این توصیفات، باید عمارت مسعودیه را در لیست کاخ موزه های تهران قرار داد. موقعیت مکانی عمارت مسعودیه در همسایگی میدان بهارستان و مجلس شورای اسلامی، آن را به شاهدی بر رویدادهای مهم تاریخ ایران تبدیل کرده است.
دیوارها، پنجرهها و نقاشیهای این عمارت، گویی حکایات تلخ و شیرین گذشته را در خود نهفته دارند و هر گوشه از آن، یادآور خاطرات و وقایع دوران قاجار و پهلوی است. اگر به دنبال سفری در گذر زمان و لمس تاریخ ایران از نزدیک هستید، بازدید از عمارت مسعودیه را از دست ندهید. گشت و گذار در این عمارت، که از زیباترین کاخهای ساخته شده در زمان ناصرالدین شاه به شمار میرود، شما را به سفری در اعماق تاریخ میبرد و فرصتی برای آشنایی با شکوه و عظمت معماری ایرانی در دوران قاجار فراهم میکند.
باغ فردوس؛ محلی برای ثبت خاطره و تفریح
باغ فردوس، یکی از بهترین کاخ موزه های تهران، با درختان تنومند و عمارتی باشکوه، گویی از دل تاریخ بیرون آمده و قصهای برای روایت دارد. اما حیف که شاید در آینده خبری از این زیباییها نباشد. پس دوربینتان را بردارید و از تک تک لحظاتتان در این باغ عکس بگیرید تا خاطرهای به یادگار برای خود و نسلهای آینده باقی بگذارید. عمارت باغ فردوس با مساحت حدود ۲۰ هزار متر مربع در ۳٫۵ طبقه بنا شده است. پس از گذر از درب ورودی، با منظرهی حوض پر آب و فوارههای آن روبرو خواهید شد که نوری جادویی به باغ میبخشند.
گویی در همان لحظه، نغمههای شادمانی در دلتان نواخته میشود. ایوان عمارت با گچبریهای ظریف و هنرمندانهاش، بیشک یکی از زیباترین نقاط باغ برای عکاسی است. قاب عکسی بینظیر که میتوانید تا ابد آن را به یادگار نگه دارید. فضای داخلی عمارت در حال حاضر کاربری جدیدی پیدا کرده و نورپردازی آن با توجه به این کاربری جدید انجام شده است. بازدید از باغ فردوس تمام لذت سفرتان به این منطقه نیست. در اطراف باغ دیدنیهای دیگری نیز وجود دارد که میتوانید از آنها دیدن کنید. شایان ذکر است که باغ فردوس به دستور محمدشاه قاجار بنا شده است.
- رستورانهای منطقه دربند: اگر در وعده ظهر به باغ فردوس میروید، میتوانید پس از بازدید، سری به رستورانهای خوشمزهی منطقه دربند بزنید و از طعم لذیذ غذاهای ایرانی لذت ببرید.
- مجموعه ورزشی باغ فردوس: اگر اهل ورزش هستید، مجموعه ورزشی باغ فردوس، مکانی مناسب برای انجام فعالیتهای ورزشی است.
- مجموعه فرهنگی هنری راش: مجموعه فرهنگی هنری راش، مکانی برای دوستداران هنر و فرهنگ است. در این مجموعه میتوانید از نمایشگاهها، کنسرتها و برنامههای فرهنگی متنوع دیدن کنید.
- بوستان قلمستان: بوستان قلمستان، فضایی سرسبز و دلانگیز برای پیادهروی و استراحت است.
کاخ موزه نیاوران
کاخ نیاوران، یکی دیگر از کاخ موزه های دیدنی تهران، با جلوهای از معماری ایرانی، شما را به سفری در تاریخ و هنر میبرد. این کاخ دو طبقه و یک نیمطبقه دارد که هر کدام کاربری خاص خود را داشته است.
- معماری ایرانی در کاخ نیاوران: طراحی کاخ نیاوران به عهده مهندس محسن فروغی بوده و توسط شرکت ماپ انجام شده است. در طراحی این بنا از عناصر معماری ایرانی مانند گچبری، آینهکاری، کاشیکاری و ستونهای بلند استفاده شده است.
- فضای داخلی کاخ: طبقه اول کاخ برای پذیرایی از مهمانان در نظر گرفته شده بود و در آن میتوان تزئینات و مبلمان فاخر و ارزشمندی را مشاهده کرد. طبقه آخر نیز محل سکونت خانواده پهلوی بود و اتاق خوابها، حمامها و سایر فضاهای شخصی آنها در این طبقه قرار داشت. در میان این دو طبقه، یک نیمطبقه نیز برای فضای کاری و اتاق لیلا پهلوی، کوچکترین عضو خانواده، تعبیه شده بود.
- کتابخانه اختصاصی نیاوران: عاشقان کتاب و کتابخانه، در هنگام بازدید از کاخ نیاوران، فرصتی برای سر زدن به کتابخانه اختصاصی آن خواهند داشت. این کتابخانه در سال ۱۳۵۵ در شمال شرقی باغ نیاوران ساخته شد و محل نگهداری کتابهای فرح پهلوی بود. در این کتابخانه، علاوه بر کتاب، میتوان مبلمان، تابلوهای نقاشی، مجسمه، پیانو و لوازم صوتی را نیز مشاهده کرد. مجموعه کتابخانه اختصاصی نیاوران شامل ۲۳ هزار جلد کتاب فارسی و خارجی در موضوعات مختلف است. از جمله نکات برجسته این کتابخانه، وجود کتابهایی اهدایی از سوی افراد مشهور و سرشناس به فرح پهلوی است. والت دیزنی، جان اف کندی و پروین اعتصامی از جمله این افراد هستند.
- موزه جهاننما: موزه جهاننما، یکی از بخشهای جذاب کاخ موزه نیاوران، محل نگهداری آثار اهدایی به خاندان پهلوی و همچنین آثار هنری خریداری شده است. این موزه شامل ۴ سالن در طبقه همکف و ۱ سالن در زیرزمین بخش غربی کاخ صاحبقرانیه است. در موزه جهاننما میتوانید آثاری از تمدنهای مختلف جهان مانند تمدن مصر باستان، منطقهی آند، سردیسهای سنگی بودا، ظروف سفالین مربوط به دوران باستان ایرانزمین و همچنین آثار هنری از هنرمندان ایرانی نظیر سهراب سپهری و هنرمندان خارجی نظیر پیکاسو را مشاهده کنید.
- موزه خودروهای اختصاصی: عاشقان خودروها و موتورهای کلاسیک، در کاخ نیاوران میتوانند از موزه خودروهای اختصاصی دیدن کنند. این موزه در گذشته گاراژی برای نگهداری از خودروهای خاندان پهلوی بود و در سال ۱۳۹۱ به موزه تبدیل شد. در موزه خودروهای اختصاصی کاخ نیاوران، میتوانید از خودروهای رولزرویس فانتوم ۱۹۶۶ و ۱۹۷۷، موتور هوندا ۵۰، موتور CHIBI و چندین وسیله نقلیه دیگر دیدن کنید.
- دیدنیهای دیگر مجموعه نیاوران: علاوه بر کاخ نیاوران، موزه جهاننما و موزه خودروهای اختصاصی، در مجموعه نیاوران دیدنیهای دیگری نیز وجود دارد که میتوانید از آنها بازدید کنید. از جمله این دیدنیها میتوان به کاخ صاحبقرانیه، کوشک احمدشاهی، باغ نیاوران و حوضخانه اشاره کرد.
کاخ موزه سعدآباد
مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد، که در شمال تهران واقع شده، یکی از کاخ موزه های معروف تهران است. این مجموعه با وسعتی حدود ۱۱۰ هکتار، در دوران حکومت قاجار و پهلوی به عنوان اقامتگاه تابستانی پادشاهان مورد استفاده قرار میگرفته و امروزه به عنوان یکی از مهمترین جاذبههای گردشگری ایران شناخته میشود.
جاذبه های کاخ سعدآباد
- کاخها: مجموعه سعدآباد شامل ۱۸ کاخ و عمارت مختلف است که هر کدام از آنها ویژگیهای منحصر به فرد خود را دارند. از جمله مشهورترین این کاخها میتوان به کاخ سفید، کاخ شمس، کاخ ملت، کاخ احمدشاه، و کاخ شهوند اشاره کرد.
- موزههای کاخ سعد آباد: در داخل کاخهای سعدآباد، موزههای مختلفی نیز برپا شده است که در آنها اشیاء و لوازم مربوط به دورههای مختلف تاریخی ایران به نمایش گذاشته شده است. از جمله این موزهها میتوان به موزه ظروف سلطنتی، موزه جواهرات، موزه استاد فرشچیان، و موزه مردم شناسی اشاره کرد.
- باغها: مجموعه سعدآباد دارای باغهای بسیار زیبا و سرسبزی است که در آنها انواع مختلفی از گلها و درختان مشاهده میشود. از جمله مشهورترین این باغها میتوان به باغ اندیشه، باغ ملکه مادر، و باغ فرنگی اشاره کرد.
پایان گردش در کاخ های تاریخی تهران
در میان هیاهوی شهر شلوغ تهران، گویی گنجینهای از تاریخ و هنر نهفته است. کاخ موزه های تهران، که یادگار دوران باشکوه پادشاهان ایران هستند، از جمله جذاب ترین جاذبه های گردشگری تهران به شمار میروند. با عبور از دروازههای این کاخها، گویی سفری در گذر زمان را آغاز میکنید و به اعماق تاریخ ایران سفر میکنید. معماری بینظیر، تزئینات چشمنواز و اشیاء نفیس موجود در این کاخها، روایتگر ذوق و هنر ایرانیان در دوران گذشته هستند. گشت و گذار در تالارها، اتاقها و باغهای این بناهای باشکوه، تجربهای منحصر به فرد و به یاد ماندنی را برای شما رقم خواهد زد.