تامین مالی برای راه‌اندازی و توسعه پروژه‌های کریپتویی یک ضرورت است. بسیاری از توسعه دهندگان سرمایه اولیه لازم برای پیش‌برد برنامه‌هایشان را شخصا در اختیار ندارند. به همین دلیل از راه‌های مختلف برای تامین سرمایه مورد نیاز اقدام می‌کنند. یکی از این راه‌ها، برگزاری عرضه اولیه توکن در صرافی‌های غیرمتمرکز است که اصطلاحا تحت عنوان IDO شناخته می‌شود. در این مطلب بررسی خواهیم کرد که IDO چیست و کمی درباره ابعاد مختلف آن بحث و بررسی خواهیم کرد.
IDO چیست؟
IDO مخفف عبارت Initial DEX Offering به معنی عرضه اولیه توکن در صرافی غیرمتمرکز است. به عبارت دیگر، وقتی یک توکن از سوی توسعه دهندگان پروژه برای اولین بار از طریق صرافی غیرمتمرکز در معرض فروش قرار بگیرد، اصطلاحا تحت عنوان IDO شناخته می‌شود.
عرضه اولیه توکن یکی از راه‌های جذب سرمایه برای تامین مالی پروژه‌های کریپتویی است. این ایده از عرضه اولیه سهام شرکت‌های بورسی گرفته شده است. البته با این تفاوت که در عرضه اولیه سهام، سرمایه‌گذاران صاحب بخشی از سهام شرکت مد نظر می‌شوند. این در حالی است که با خرید توکن در IDO به هیچ عنوان شما مالک سهام یک شرکت یا پروژه کریپتویی نخواهید شد.
اولین IDO چه زمانی برگزار شد؟
مفهوم IDO نخستین بار در سال 2017 معرفی شد. در همان سال چند IDO در بازار ارز دیجیتال هم برگزار شد؛ اما به دلیل عدم نظارت و فرآیندهای مشخص برای حفاظت از سرمایه افراد، شاهد چند کلاهبرداری در آن برهه زمانی بودیم. به همین دلیل روند برگزاری عرضه اولیه توکن در صرافی غیرمتمرکز برای مدتی متوقف شد. اولین IDO موفق در بازار رمز ارزها مربوط به پروژه Raven Protocol بود. توکن اختصاصی این پروژه با نماد معاملاتی RAVEN در ژوئن 2019 از طریق صرافی Binance DEX برگزار شد. این پروژه در زمینه تلفیق هوش مصنوعی و یادگیری ماشین با فناوری بلاک چین تعریف شد.
مزایا و معایب IDO در ارز دیجیتال چیست؟
اگر این سوال را مطرح کنید که مهم‌ترین مزیت IDO چیست، باید در پاسخ بگوییم که عرضه اولیه توکن در صرافی غیرمتمرکز یک راه سریع برای تامین مالی پروژه‌های کریپتویی است که امکان مشارکت سرمایه‌های خرد در اقتصاد بازار رمز ارزها را فراهم می‌کند.
علاوه بر آن، هزینه برگزاری یک IDO در مقایسه با سایر روش‌های تامین مالی در بازار کریپتو خیلی کمتر است. ضمن اینکه نوعی توازن بین مدل فروش توکن از سوی توسعه دهندگان پروژه‌ها و شفافیت نحوه مشارکت در IDO برای سرمایه‌گذاران ایجاد می‌شود.
چالش اصلی در برگزاری IDO، کلاهبرداری است. بعضا شاهد هستیم که سودجویان از این طریق با فروش توکن‌های جعلی، سرمایه افراد را جمع‌آوری می‌کنند و در ادامه توسعه پروژه را متوقف می‌نمایند. البته در سال‌های گذشته، تمهیداتی از سوی صرافی‌های غیرمتمرکز میزبان IDOها اندیشیده شده تا حدی جلوی سوء استفاده‌های احتمالی گرفته شود.
معروف‌ترین صرافی‌های غیرمتمرکز برای برگزاری IDO کدامند؟
پلتفرم‌های زیادی در زمینه میزبانی از IDO در بازار ارز دیجیتال فعالیت می‌کنند. سایت cryptorank.io تعداد قابل توجهی از این پلتفرم‌ها را بر اساس تعداد عرضه اولیه برگزار شده، میزان تامین مالی صورت گرفته، میانگین نرخ بازگشت سرمایه و غیرره رتبه‌بندی کرده است. در همین راستا از جمله معروف‌ترین پلتفرم‌های برگزاری IDO می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- DAO Maker
- Jupiter LFG
- GAGARIN
- Balancer LBPs
تفاوت IDO با IEO و ICO چیست؟
تا اینجا بررسی کردیم که IDO چیست و چه مزایا و معایبی دارد. در این قسمت بد نیست که کمی درباره تفاوت IDO با IEO و ICO توضیح دهیم. IEO اشاره به عرضه اولیه توکن در صرافی‌های متمرکز دارد. بنابراین اصلی‌ترین تفاوت IDO با IEO پلتفرم میزبان برگزاری عرضه اولیه توکن است. معمولا صرافی‌های متمرکز قوانین و شرایط سخت‌گیرانه‌تری برای برگزاری عرضه اولیه توکن در نظر می‌گیرند.
ICO هم اصطلاحی کلی مبنی بر عرضه اولیه ارز دیجیتال است. در یک نگاه می‌توان IDO را زیرمجموعه ICO معرفی کرد. البته هیچ الزامی برای برگزاری ICO در صرافی‌های متمرکز یا غیرمتمرکز وجود ندارد. بلکه توسعه دهندگان پروژه‌ها می‌توانند به صورت مستقیم و بدون واسطه تامین مالی را در ارتباط با سرمایه‌گذاران انجام دهند.
چگونه از برنامه‌های ICO در بازار ارز دیجیتال مطلع شویم؟
سایت‌های زیادی هستند که اخبار مربوط به برگزاری عرضه اولیه توکن در صرافی‌های غیرمتمرکز را پوشش می‌دهند. یکی از این سایت‌ها، cryptorank.io است. در این سایت، فهرست IDOها بر اساس زمان‌بندی تاریخ برگزاری قابل مشاهده هستند.
آیا سرمایه‌گذاری در IDO سودآور است؟
قبل از پایان، لازم است به یک نکته مهم دیگر اشاره کنیم. باید توجه داشته باشید که سرمایه‌گذاری در IDO الزاما سودآور نیست. چه بسا پروژه‌هایی که بعد از برگزاری عرضه اولیه توکن با شکست روبه‌رو شدند. توجه به نکات زیر برای انتخاب پروژه‌های IDO حائز اهمیت هستند:
- وایت پیپر پروژه‌های ارز دیجیتال را با دقت مطالعه کنید.
- برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌هایی که هویت گردانندگان آن‌ها مشخص نیست، احتیاط کنید.
- توکنمیک پروژه‌های رمز ارز را بررسی کنید.
- میزان رقابت در حوزه فعالیت پروژه‌های ارز دیجیتال را در نظر بگیرید.
- فعالیت‌های بازاریابی پروژه‌ها را با حساسیت دنبال کنید.
- در صورت وعده‌های فریبنده مانند سود تضمین شده، حتما از سرمایه‌گذاری در پروژه‌ها صرف نظر کنید.
کلام پایانی
در این مطلب بررسی کردیم که IDO چیست و درباره ابعاد مختلف آن در بازار کریپتوکارنسی بحث کردیم. سرمایه‌گذاری در پروژه‌هایی که مستعد پیشرفت هستند، فرصت سود قابل توجهی را برای شما به ارمغان می‌آورد. پیشنهاد می‌کنیم از کنار پروژه‌های IDO به سادگی عبور نکنید. حتما درباره آن‌ها تحقیق کنید و بعد از شناسایی پروژه‌های با پتانسیل ایده‌آل، برای سرمایه‌گذاری در آن‌ها دست به‌کار شوید.
