بلاک چین از کنار هم قرار گرفتن زنجیره‌ای از بلوک‌ها تشکیل می‌شود. هر بلوک جدید در شبکه بلاک چین با مجموعه بلوک‌های قبلی در ارتباط است. این ارتباط به صورت رمزنگاری برقرار می‌شود. اساسا نوع رمزنگاری شبکه های بلاک چین است که در مقاومت آن‌ها در برابر هرگونه تغییر و دستکاری، نقش تعیین کننده دارد. اینجاست که پای مفهوم مهمی به‌نام برنامه نویسی بلاکچین به میان می‌آید. در این مطلب بررسی خواهیم کرد که برنامه نویسی بلاکچین چیست و چه زبان‌های برنامه نویسی در معماری شبکه های بلاک چین بیشتر کاربرد دارند.
برنامه نویسی بلاکچین چیست؟
ساده‌ترین تعریف برای برنامه نویسی بلاک چین، ایجاد یک چارچوب مشخص برای شکل دادن به معماری یک شبکه است. برنامه نویسی بلاک چین در حوزه‌های مختلفی از یک شبکه غیرمتمرکز کاربرد پیدا می‌کند. نمونه معروف و شناخته شده در بین فعالان بازار کریپتو، قرارداد هوشمند است. به موجب قرارداد هوشمند، طرفین متعهد می‌شوند تا توافقی را در ازای اقدام خاصی پیش ببرند. یک قرارداد هوشمند که با استفاده از زبان برنامه نویسی آماده می‌شود، صفر تا صفر فرآیند اجرای این توافق را بر عهده می‌گیرد. تمام فرآیند‌های جاری نیز به صورت خودکار و غیرقابل دستکاری انجام می‌پذیرند.
برنامه نویس بلاکچین کیست؟
کمتر پیش می‌آید که از اصطلاح برنامه نویس بلاکچین استفاده شود. در رسانه‌ها معمولا عبارت توسعه دهنده بلاک چین بسامد بیشتری دارد. به‌هرحال، برنامه نویس بلاکچین مسئولیت توسعه مدل‌ها و طرح‌ها، نظارت بر اجرای دقیق و صحیح آن‌ها و همچنین رفع باگ‌های احتمالی را بر عهده دارند.
البته برنامه نویسان بلاکچین دارای تخصص‌های مختلفی هستند. برخی از آن‌ها صرفا روی توسعه هسته شبکه‌ها تمرکز می‌کنند و در واقع مسئول زیرساخت‌های امنیت شبکه های بلاکچین هستند. این در حالی است که بعضی دیگر روی توسعه نرم افزاری شبکه تمرکز می‌کنند و در واقع بسترهای مناسب و کارآمد برای فعالیت اعضای جامعه بلاک چین را به وجود می‌آورند.
معروف ترین زبان های برنامه نویسی بلاکچین
بهترین زبان برنامه نویسی بلاکچین چیست؟ در کد نویسی شبکه‌های مختلف بعضا از زبان‌های معروف استفاده می‌شود. گاهی اوقات هم توسعه دهندگان، زبان‌های برنامه نویسی اختصاصی را برای یک بلاک چین ابداع می‌کنند. در اینجا تعدادی از معروف‌ترین زبان‌های برنامه نویسی بلاک چین را به اختصار معرفی می‌کنیم:
1. زبان ++C
++C یکی از زبان‌های برنامه نویسی قدیمی است که در دنیای فناوری هنوز محبوبیت خود را حفظ کرده است. مزایای قابل توجه این زبان از جمله سیستم حافظه اولیه و شی گرا بودن باعث می‌شود که بسیاری از برنامه نویسان از این زبان برای اجرای پروژه‌های خود استفاده کنند. البته ناگفته نماند که بیشتر نسل‌های ابتدایی بلاکچین‌ها با این زبان کد نویسی می‌شدند.
2. زبان سالیدیتی (Solidity)
معروف ترین زبان برنامه نویسی بلاکچین در بازار کریپتوکارنسی، سالیدیتی است. شبکه بلاکچین اتریوم با این زبان کدنویسی شده است و تمام قراردادهای هوشمند در بستر این شبکه به زبان سالیدیتی ایجاد می‌شوند. این زبان به صورت ایستا با سینتکس‌های ECMAScript نوشته می‌شود.
یکی از مزایای سالیدیتی، انعطاف‌پذیری بالای آن است که باعث می‌شود امکان توسعه شبکه های بلاک چین با آن فراهم شود. علاوه بر آن یادگیری سالیدیتی نیز نسبتا ساده است. البته در مقایسه با زبان‌های سطح بالا، با استفاده از سالیدیتی می‌تواند قابلیت‌های محدودی را به قراردادهای هوشمند افزود.
3. زبان وایپر (Vyper)
وایپر یکی از جدید‌ترین زبان های برنامه نویسی بلاکچین است. این زبان با هدف ساده‌سازی فرآیند ایجاد و اجرای قراردادهای هوشمند در بلاکچین های مختلف ابداع شده است. قابلیت‌هایی مانند فراخوانی بازگشتی، حلقه‌های نامحدود و اصلاح کننده‌ها که در زبان سالیدیتی وجود دارند و منجر به پیچیدگی نسبی آن می‌شوند، در وایپر به کلی حذف می‌گردند. به همین دلیل مشکلات امنیتی و باگ‌های احتمالی کد نویسی با این زبان هم کاهش پیدا می‌کنند.
4. زبان گولنگ (Golang)
این زبان برنامه نویسی به اختصار با نام Go هم شناخته می‌شود. گولنگ به اجرای سریع و کارآمد در کد نویسی شناخته می‌شود. بسیاری از برنامه نویسان، گولنگ را بهترین زبان برای توسعه ساختار هایپر لجر (Hyperledger) در بلاکچین می‌دانند. گولنگ ب ه‌صورت ایستا نوشته می‌شود و یک زبان کامپایل شده است.
5. زبان سی شارپ (C#)
بسیاری از شبکه های بلاکچین به صورت منبع باز طراحی می‌شوند. با استفاده از زبان سی شارپ می‌توان یک کد پورتابل برای شبکه طراحی کرد که به راحتی قابلیت جابه‌جایی بین سیستم‌های مختلف را داشته باشد. در نتیجه همه دستگاه‌ها با سیستم عامل‌های گوناگون می‌توانند از سی شارپ استفاده کنند.
6. زبان جاوا اسکریپت (JavaScript)
جاوا اسکریپت هم یکی از زبان‌های محبوب در بین برنامه نویسان است. این زبان هم مورد توجه توسعه دهندگان بلاک چین قرار دارد. قابلیت‌های کلیدی نهفته در جاوا اسکریپت کمک می‌کند تا برنامه نویسان بلاکچین به جای نگرانی درباره ظرفیت‌های یک شبکه، روی منطق کاربردی آن تمرکز کنند.
7. زبان سیمپلیسیتی (Simplicity)
Simplicity یک زبان برنامه نویسی بلاکچین سطح بالا است و ویژه قراردادهای هوشمند توسعه یافته است. استفاده از این زبان کمک می‌کند تا پیچیدگی‌های مرسوم در زمان خواندن و اجرای کدها در شبکه های بلاکچین به حداقل مقدار ممکن کاهش پیدا کند.
کلام پایانی
در این مطلب بررسی کردیم که برنامه نویسی بلاکچین چیست و چه زبان‌هایی در برنامه نویسی بلاک چین بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند. دانش برنامه نویسی در خدمت استفاده کارآمد و امن از شبکه های بلاکچین قرار می‌گیرد. سالیدیتی پرکاربردترین زبان برنامه نویسی بلاکچین است که در شبکه اتریوم و بسیاری دیگر از بلاک چین های معروف مورد استفاده قرار می‌گیرد. شاید در حال حاضر مشاغل حوزه برنامه نویسی بلاک چین در ایران محدود باشد؛ اما به نظر می‌رسد که در آینده با حرکت ساختارهای رسمی کشور به‌سمت استفاده از فناوری بلاک چین، کدنویسان حرفه‌ای در این زمینه با بازار جذابی روبه‌رو شوند.