نرخ بهره به عنوان یک ابزار سیاست پولی در اختیار بانک مرکزی در هر کشوری قرار دارد. تجربه نشان میدهد که تاثیر نرخ بهره آمریکا بر ارز دیجیتال قابل توجه است؛ چراکه افزایش یا کاهش این شاخص، روی میزان ورود و خروج پول به بازار رمز ارزها و به طور خاص بیت کوین تاثیر میگذارد. جروم پاول، رییس فدرال رزرو آمریکا در جدیدترین سخنرانی خود در شهریور ماه 1403 اعلام کرد که زمان تعدیل سیاستهای پولی در آمریکا فرا رسیده است. برای درک مفهوم این جمله باید به بررسی تاثیر نرخ بهره بر ارز دیجیتال بپردازیم.
نرخ بهره چیست؟ (Interest Rate)
نرخ بهره یا Interest Rate به زبان ساده، هزینهای است که در ازای قرض گرفتن پول پرداخت میشود. در واقع، نرخ بهره همان پولی است که قرضدهنده یا نهاد مالی در ازای قرض دادن پول به دیگران دریافت میکند. نرخ بهره درصدی از کل پولی است که قرض داده میشود و معمولاً آن را به صورت درصد سود سالانه (APR) بیان میکنند. اصطلاح نرخ بهره برای مقدار پولی که بانکها یا نهادهای مالی از حسابهای پسانداز دریافت میکنند نیز کاربرد دارد.
معمولاً نرخ بهره وامها به اعتبار وامگیرنده نزد بانک یا وامدهنده بستگی دارد. نرخ بهره به بازارهای بورس و فارکس منحصر نیست و میتواند برای ارزهای دیجیتال، کالاها، وسایل نقلیه، و املاک نیز کاربرد داشته باشد.
دلایل تغییر نرخ بهره چیست؟
سیستم بانک مرکزی آمریکا یا فدرال رزرو بسته به شرایط مختلفی نرخ بهره را تغییر میدهد و این نرخ تأثیر زیادی در وضعیت اقتصادی جهان دارد. بانک مرکزی آمریکا به دلایل مختلفی نسبت به افزایش یا کاهش نرخ بهره اقدام میکند. مهمترین عامل مؤثر در نرخ بهره، تورم است. هرچه تورم بیشتر باشد، احتمال افزایش نرخ بهره نیز وجود دارد. تورم موجب افت ارزش دارایی نهادهای وامدهنده میشود. درنتیجه، آنها برای جبران این کاهش ارزش، نرخ بهره را افزایش میدهند تا بعد از اتمام بازپرداخت، ارزش داراییهای آنها حفظ شده باشد.
علاوه بر تورم، دولت نیز در تعیین نرخ بهره نقش مهمی دارد. سیاستهای مالی دولت در نرخ بهره تأثیر میگذارد و بسته به اینکه وضعیت اقتصادی و سیاستها چگونه باشد، نرخ بهره متغیر خواهد بود. نرخ صندوقهای فدرال یا نرخی که نهادهای مالی برای وامهای کوتاهمدت از یکدیگر دریافت میکنند، در نرخ بهرهای که بانکها برای وامهای خود تعیین میکنند اثر میگذارد.
چرا تاثیر نرخ بهره آمریکا بر ارز دیجیتال زیاد است؟
بانکهای مرکزی در کشورهای مختلف نرخ بهره را تنظیم میکنند. در بازارهای مالی مانند فارکس و رمز ارزها، بیشترین تاثیر روی افزایش یا کاهش قیمت داراییها مربوط به نرخ بهره بانک مرکزی آمریکاست. داستان از این قرار است که آمریکا به عنوان قدرت برتر اقتصادی دنیا، بیشترین سهم را در بازار کریپتوکارنسی به خود اختصاص داده است. جالب است بدانید که حدود 24.5 درصد تراکنشهای ارز دیجیتال در آمریکای شمالی صورت میگیرد؛ یعنی یک چهارم گردش پول بازار کریپتو مربوط به آمریکاست.
از سویی دیگر بسیاری از شرکتهای کریپتویی در آمریکا مستقر هستند. به همین دلیل رونق پیدا کردن فعالیتهای این کسبوکارها در رشد و توسعه هر چه بیشتر بازار ارزهای دیجیتال تاثیر مستقیم دارد. بسیاری از کشورها نیز سیاستهای پولی و مالی خود را منطبق بر آمریکا تنظیم میکنند. همه این عوامل دست به دست هم میدهند تا در بازار کریپتوکارنسی بسیاری از معاملهگران نیم نگاهی به تصمیمات فدرال رزرو داشته باشند.
تأثیر نرخ بهره بر ارز دیجیتال
در اینجا باید به بررسی تاثیر نرخ بهره بر ارز دیجیتال بپردازیم. فدرال رزرو یا بانک مرکزی آمریکا وظیفه دارد بین رشد اقتصادی و تورم تعادل ایجاد کند و این کار را از طریق دستکاری نرخ بهره انجام میدهد. سیاستهای پولی فدرال رزرو و تعیین نرخ بهره در بازارهای مالی مختلف آثار متفاوتی دارد.
از آنجا که بازار ارزهای دیجیتال بازار پرریسکی تلقی میشود، هنگامی که فدرال رزرو نرخ بهره را افزایش میدهد، سرمایهگذاران ترجیح میدهند سرمایه خود را از این بازار پرریسک خارج کنند و به سراغ سرمایهگذاریهای کمریسک مثل نگهداری دلار بروند. علاوه بر این، افزایش نرخ بهره باعث میشود سرمایهگذاران به گرفتن وام و وارد شدن به بازار پرریسکی مثل ارز دیجیتال، تمایل کمتری داشته باشند.
در مجموع افزایش نرخ بهره، یک سیگنال منفی برای بازار کریپتوکارنسی تلقی میشود و با خروج سرمایه از آن همراه است. در حالی که کاهش نرخ بهره، زمینه ساز افزایش تورم میشود. به همین دلیل ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین که به عنوان دارایی مناسب برای ذخیره ارزش شناخته میشوند، مورد استقبال قرار بگیرند. به همین دلیل کاهش نرخ بهره، سیگنال مثبت برای ورود سرمایه به بازار کریپتو و افزایش قیمت رمزارزها است.
نگاهی به تغییرات نرخ بهره فدرال رزرو در سالهای اخیر
پیش از همهگیری بیماری کرونا در سال ۲۰۱۹، فدرال رزرو به تدریج نرخ بهره را افزایش میداد تا از این طریق با تورم مقابله کند. هدف این سیاست پولی فدرال رزرو کندتر کردن رشد اقتصادی و جلوگیری از افزایش بیش از حد تورم بود که البته موجب نزولی شدن قیمت سهام و داراییهای دیگر نیز شد.
همهگیری کرونا در سال ۲۰۱۹ تأثیر زیادی در وضعیت اقتصادی جهان داشت و فدرال رزرو برای مقابله با آن اقدامات مختلفی انجام داد. یکی از این اقدامات، کاهش نرخ بهره بود که هزینه گرفتن وام را برای مصارف خانگی و کسبوکارها کاهش داد. بعد از اینکه کرونا تا حد زیادی کنترل شد و دنیا به وضعیت نسبتاً پایداری رسید، فدرال رزرو افزایش نرخ بهره را در دستور کار خود قرار داد و تاکنون نرخ بهره را تا ۵/۵ درصد افزایش داده است. نمودار زیر به خوبی نشان میدهد که چگونه در سال ۲۰۱۹ و به دنبال همهگیری کرونا، نرخ بهره کاهش یافت و در سال ۲۰۲۲، دوباره حرکت رو به بالای خود را آغاز کرد.
پیشبینی نرخ بهره فدرال رزرو تا پایان سال 2024
نرخ بهره در آمریکا در آگوست 2024 بین 5.25 تا 5.5 درصد است. در آخرین نشست سال 2023 بود که فدرال رزرو آمریکا پیشبینی کرد در صورت تداوم روند کاهش تورم در آمریکا تا پایان سال 2024 طی سه مرحله نرخ بهره را کاهش خواهد داد. حدود 8 ماه از شروع سال سپری شده و هنوز اقدامی در این زمینه صورت نگرفته است.
همانطور که در مقدمه اشاره کردیم، بعد از انتشار جدیدترین دادههای اقتصادی آمریکا در ماه آگوست، جروم پاول طی سخنرانی اعلام کرد که زمان تعدیل سیاستهای پولی فرا رسیده است. این اظهار نظر فعالان بازار ارز دیجیتال را امیدوار کرد تا در نشست آتی فدرال رزرو در سپتامبر 2024 شاهد تصمیم جدید برای کاهش نرخ بهره باشند. اگر این اتفاق رخ دهد، باید منتظر ورود پول به بازار کریپتو و رشد قیمت ارزهای دیجیتال در ماههای باقی مانده تا پایان سال 2024 بود.
کلام پایانی
در این مطلب به بررسی تاثیر نرخ بهره بر ارز دیجیتال پرداختیم. این شاخص را باید به عنوان یک مولفه بنیادی تاثیرگذار بر بازار کریپتوکارنسی در نظر بگیرید. به همین دلیل لازم است که حتما نیم نگاهی به نتایج نشستهای فدرال رزرو آمریکا در طول سال داشته باشید. پیشبینی شما از تصمیم فدرال رزرو در ماههای باقی مانده تا پایان سال 2024 چیست؟ آیا با کاهش نرخ بهره، شاهد ثبت سقف تاریخی جدید برای بیت کوین خواهیم بود؟