اگر تابحال کوه های رنگی ایران را ندیدهاید، قطعا نام آن ها را شنیده و یا تصاویری از آن ها را دیده اید. کوه های رنگین کمانی ایران تنها بخش کوچکی از طبیعت بکر و منحصر به فرد ایران در کنار فرهنگ و تاریخ غنی آن است. گویی سرزمینمان به ذات خود هنرمند است و هنرمندان را در خود پرورش داده و به جلوه گاهی از ترکیب هنر خالق و مخلوق تبدیل شده است. در این متن قصد داریم شما را با تکه های پازل رنگینی که در دل نقشه زیبا و پهناور ایران پنهان شده اند آشنا کنیم.
کوه های رنگارنگ ایران به زیبایی نقاشی یک هنرمند، شما را برای دیدن اثر هنری کم یاب خود فرا می خوانند! بنابراین در این متن همراه ما باشید تا با مکان، تاریخ و جذابیت های این منطقه بیشتر آشنا شوید.
کوه های رنگی ایران در کدام مناطق هستند؟
کوه های رنگی ایران درست شبیه رنگین کمانی هستند که به جای آسمان بر دل کوه نقش بسته اند و آن را به مکانی جذاب برای گردشگران و علاقه مندان به عجایب طبیعی تبدیل کرده است. مکانی که از دیدن آن حیرت زده می شوید و خود را در دنیایی دیگر پیدا میکنید. کوه های رنگی ایران در شمال غرب ایران در منطقه ای به نام ماهنشان هستند که در شمال غربی زنجان و در فاصله ۱۱۳ کیلومتری این شهر قرار گرفته است.
بیشتر بدانیم: کوه های ایران
ماههنشان با قدمت ۴ هزار ساله یکی از ۸ شهرستان استان زنجان است که مکان های تاریخی و جذاب بسیاری را در خود جای داده است. کوه های رنگی در این منطقه با نام “آلاداغلار” شهرت یافته اند که برخی آن را با نام کوه های مریخی نیز میشناسند. “آلا” در زبان ترکی به معنای رنگارنگ و داغ نیز به معنای کوه است. وسعت این کوهها چیزی حدود 70 کیلومتر مربع است که همین مساله بازدید از آنها را از نقاط مختلفی از دو استان آذربایجان شرقی و زنجان امکانپذیر کرده است. درواقع این کوه های رنگین کمانی از زنجان تا شهرستان میانه و از تبریز تا اَهر امتداد می یابند.
تاریخچه کوه های رنگی در ایران
جالب است بدانید زمین شناسان قدمت کوه های رنگی ایران را چیزی حدود 15 میلیون سال تخمین زده اند! علاوه بر آن شواهدی وجود دارد که نشان می دهد در دورهای از تاریخ مادها در 15 کیلومتری ماهنشان سکونت داشتهاند. به گفته برخی از بومیان منطقه کوه رنگی در ایران نمادی از دوره مادها است که در گذشته نام “ماد نشان” را بر خود داشته است، نامی که در گذشت زمان به ماهنشان تغییر نام پیدا کرده است. مکانهایی مانند قلعه بهستان و یاستی قلعه که از دوره ساسانیان برجای ماندهاند دلیلی بر همین ادعا هستند.
از دیگر مکان های تاریخی این منطقه میتوان به کهن دژ، دودکش جن و دریاچه پری اشاره کرد که هر کدام در نوع خود بی نظیرند و افسانه های بسیاری برای هرکدام از آن ها وجود دارد. بنابراین در هنگام بازدید از کوه های رنگین کمانی، پیشنهاد میکنیم با کمی اختلاف در مسیر، حتما از دیگر اماکن جذاب تاریخی این منطقه نیز دیدن کنید.
لازم به ذکر است که این اثر هنری مادر طبیعت، یعنی کوه های آلاداغلار، با رشته کوهی در ترکیه دارای نام مشترک است، که نباید این دو را با یکدیگر اشتباه گرفت. آن چه در مورد این کوه ها بسیار جالب است برخی از فرهنگهای نشات گرفته بومیان محلی از آن است. تزیین سفره های هفت سین در عید نوروز با خاک این کوه ها، نشانی از اهمیت ویژه فرهنگی و تاریخی این منطقه بر روی مردم دارد.
علت رنگین بودن آلاداغلار
در فرآیند تشکیل کوه های رنگین کمانی ایران رسوبات آهنی وجود داشته است. ترکیب این رسوبات با خاک و مخلوط شدن آن ها بر اثر بالا آمدن سطح زمین باعث تغییر رنگ ها شده است. در واقع هر یک از رنگ های این کوه های زیبا نشان گر یک ماده معدنی خاص هستند. برای نمونه رنگ سبز نشان از وجود ماده معدنی مس است که به دلیل کربناته شدن به رنگ مسی دیده می شود. رنگ قرمز حاکی از شرایط اکسیدان و وفور اکسیژن به منظور ترکیب با اکسیژن است. رنگهای طلایی و مسی این کوهها زمانی که خورشید با زاویه مناسب بر روی آن ها می تابد درخشش بی نظیری به وجود می آورند.
این کوه ها فرصت مناسبی برای کسانی است که علاقمند به اکوتوریسم ایران هستند و می خواهند عکاسی حرفه ای انجام دهند. جدای از آن استفاده از پهپاد ابزار مفیدی است که میتواند از شکوه این منطقه هرچه تمام تر تصویرسازی کند. وقتی به کوه رنگی ایران نزدیک می شوید، رنگهای متنوعی به چشم می خورند، شامل قرمز، مسی، قهوهای، زرد، سفید، سبز و آبی در طیفهای مختلف، مخصوصاً قرمز، مسی و زرد که بیشتر در هوای گرم به وجود می آیند.
بیشتر بدانیم: مناطق کوستانی ایران
زمانی که خورشید در حال غروب است، پرتوهای طلایی و سایه های توری شکل در سراسر منظره پرتو می افکند و جلوه بصری خیره کننده ای به آن می بخشد. گاهی اوقات در میان این کوهها آبراهههایی جریان مییابند و انعکاس زیبای این کوهها در آب یکی از شگفتانگیزترین تصاویر طبیعت را پیش روی شما قرار میدهد. علاوه بر آن وجود روستاهایی در اطراف این کوهها، وجهه زیباتری به آن داده است زیرا برخی از خانههای این روستاها مثل خاک این کوهها رنگی هستند.
جاذبه های گردشگری پیرامون کوه آلاداغ لار
اگر تاکنون از کوه های رنگارنگ ایران دیدن نکرده اید، فرصت را ازدست ندهید! در کنار یک کوهنوردی پرانرژی و جذاب، از مناطق دیدنی اطراف این کوهها دیدن کنید و یک تجربه شیرین را برای خود رقم بزنید. یک گردش تمام عیار از محیطی تاریخی، فرهنگی و طبیعی. نمونه هایی از جاذبه های توریستی این منطقه عبارتند از:
پارک ملی کوه آلاداغ لار
پارک ملی کوه آلاداغلار، یکی از زیباترین مناطق طبیعی ایران است که در استانهای زنجان، قزوین و بخشهایی از همدان پراکنده شده است. این منطقه با کوههای مرتفع، درههای عمیق و صخرههای رنگارنگ، چشماندازهایی خیرهکننده ایجاد کرده است. همچنین، آلاداغلار به خاطر گونههای نادر گیاهی و جانوری خود، از اهمیت زیست محیطی ویژهای برخوردار است. این پارک، که با نام “کوههای رنگین” نیز شناخته میشود، به دلیل داشتن مناظر طبیعی، مانند: چشمههای آبگرم، رودخانهها و دشتهای سرسبز، مقصدی جذاب برای گردشگرانی نیز محسوب میشود.
دودکش جن
دودکش جن، پدیدهای عجیب است که به آن در اصطلاح زمینشناسی “هودو” گفته میشود. این دودکش در منطقه دشت لوت و در نزدیکی روستای شیرکوه واقع شده است. این ساختارهای سنگی عجیب و غریب که به صورت ستونهای بلند و باریک در کنار یکدیگر قرار دارند،سنگی بلند شبیه قارچ که بر اثر فرسایش زمین شبیه به یک مناره بلند شده است. به خاطر شکل خاصشان به دودکش جن شهرت یافتهاند. این پدیدههای طبیعی نه تنها به خاطر زیبایی خیرهکنندهاش، بلکه به دلیل افسانهها و داستانهای محلی به دودکش جن شهرت یافته اند که توجه گردشگران را جلب میکنند.
دریاچه پری
دریاچه پری یک دریاچه طبیعی در این منطقه است که به اعتقاد مردم بومی به دلیل آنکه در آن پری دیده شده نام دریاچه پری را بر روی آن گذاشتهاند. با این حال بسیاری آن را با نام دریاچه خندقلو میشناسند.
قلعه بهستان و یاستی قلعه
قلعه بهستان که به نام کهن دژ نیز شهرت دارد در شهرستان ماهنشان در استان زنجان و در نزدیکی روستای بهستان و در کنار رود قزل اوزن قرار دارد. قدمت این دژ به دوره ساسانیان بازمیگردد. بقایای دژ بهستان در فهرست آثار ملی به ثبت رسیدهاست. قلعه یاستی این قلعه زیبا که یادگاری از دوره ساسانی است زمانی پناهگاه حسن صباح بوده است. یاستی قلعه یکی از دورافتادهترین روستاهای ماهنشان است که هنوز هم زندگی روستایی با همه اصول آن در این روستا جریان دارد.
سخن نهایی
کوه های رنگی در ایران تنها بخش کوچکی از طبیعت خاص و زیبای سرزمین پهناور ایران هستند. سرزمینی که طبیعت آن، تاریخ غنی و فرهنگ بی بدیل آن را در آغوش کشیده و نمادی از تمدن اصیل بشریت است. رنگین کمانی نقش بسته بر دل کوه ها که با قدمت طولانی خود بستری برای رشد فرهنگ های گوناگون بوده است. طبیعتی که شما را برای نمایش نقاشی زمین دعوت میکند!
بنابراین چمدان و دوربین خود را بر دارید و به یکی از مناطق عجیب و جذاب جهان سفر کنید تا معماری رنگ ها را با چشمان خود ببینید. متاسفانه کوه های رنگی ایران با تمام جذابیتهای گردشگری خود آنچنان که باید مورد توجه قرار نگرفته اند، درصورتی ظرفیت تبدیل شدن به یکی از مکانهای مهم توریستی در ایران را دارد.