ایران دارای یکی از متنوع‌ترین اقلیم‌ها و دارای چهار فصل متمایز است و در تمام طول سال چیزهای زیادی برای ارائه دارد. جاذبه های طبیعی فلات ایران را می‌توان با جزئیات زیادی در بیابان‌های ایران کاوش کرد. بیابان‌ها مناظر الهام بخشی هستند که مملوء از نور، فضای کافی و حتی امکانات قابل قبول هستند. به همین دلیل است که تورهای کویر ایران یکی از محبوب‌ترین فعالیت‌های مسافران ماجراجو است! در ادامه این مطلب، به اسامی کویر های ایران اشاره می‌شود.
چرا کویرگردی در ایران؟
برخلاف تصور اولیه، کویرگردی فقط به معنای گشت‌وگذار در بیابانی خشک و خالی از سکنه نیست. در این سفر ماجراجویانه، با مناظر بدیع و شگفت‌انگیز خلق شده توسط طبیعت روبرو خواهید شد. از خزندگان و پستانداران گرفته تا پرندگان، کویر ایران زیستگاه گونه‌های مختلفی از حیوانات است که دیدن آنها در طبیعت وحشی، تجربه‌ای فراموش‌نشدنی خواهد بود. صخره‌های عظیم و تراشیده شده توسط باد و باران، در کویر منظره‌ای حیرت‌انگیز و تماشایی به وجود آورده‌اند.
همین طور، شب‌های کویر زیبای ایران با آسمانی صاف و پرستاره، فرصتی عالی برای رصد ستارگان و کهکشان‌ها به دور از نور و آلودگی‌های شهری است. حال، این پرسش برایتان مطرح شده است که کویرهای ایران کدامند. در ادامه این مطلب، به اسم کویر های ایران با جزئیات اشاره می‌شود.
1- کویر لوت (دشت لوت)؛ میراث جهانی یونسکو
کویر لوت، یا به عبارتی «دشت لوت»، یکی از شگفتی های کویر ایران به شمار می‌رود. این کویر که در بخش شرقی ایران قرار دارد، به طور تقریبی ۱۶۰ کیلومتر پهنا و حدود ۵۱,۸۰۰ کیلومتر مربع (۲۰,۰۰۰ مایل مربع) وسعت دارد. این کویر زیبای ایران از دو بخش مجزا تشکیل شده است. در بخش مرکزی باد، مجموعه‌ای از تپه‌های موازی و شیارها را حکاکی کرده است؛ این در حالی است که در بخش شرقی آن، یک فلات پست با پوشش توده‌های نمکی است.
کویر لوت تنها کویر ایرانی است که در لیست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. دلایل ثبت این کویر در این فهرست، دو مورد است. اولاً، دشت لوت به عنوان نمونه‌ای شناخته‌شده جهانی از یک بیابان گرم و خشک، از یکی از داغ‌ترین نقاط کره زمین محافظت می‌کند. ثانیاً، این منطقه نمونه‌ای منحصربه‌فرد از فرآیندهای زمین‌شناسی مداوم، از جمله ویژگی‌های فرسایشی و رسوبی در یک بیابان سوزان است.
2- کویر زیبای مصر؛ دروازه ماجراجویی در دل ایران
کویر مصر، یکی از کویر های دیدنی ایران، در آغوش استان اصفهان قرار گرفته است. این کویر در نزدیکی روستایی به همین نام واقع شده است. روستای مصر، در فاصله ۵۵ کیلومتری شهر خور در استان اصفهان قرار دارد. دلیل اصلی شهرت کویر مصر، زیبایی خیره کننده‌ای است که زمین و آسمان را در این منطقه به هم پیوند می‌دهد. تپه‌های شنی روان، نخل‌های سر به فلک کشیده، گیاهان متنوع و چشم اندازهای نفس‌گیر، همگی دست به دست هم داده‌اند تا این منطقه را به مقصدی رویایی برای ماجراجویان تبدیل کنند.
رازهای پنهان شده در زیر تپه‌های ماسه‌ای کویر مصر، هر ساله هزاران نفر را به دل این منطقه می‌کشاند. اقامتگاه “خانه مازیار آل داوود” یکی از گزینه‌های اقامت در سفر به کویر مصر است. این معمار به همراه همسر فرانسوی خود، خانه‌ی پدری‌اش را بازسازی کرده و آن را به اقامتگاهی برای گردشگران تبدیل نموده است.
3- کویر شهداد؛ شهر خیالی در دل داغ‌ترین نقطه زمین
کویر شهداد در استان کرمان، داغ‌ترین منطقه روی کره زمین، یکی از زیباترین کویرهای جهان به شمار می‌رود و هر ساله گردشگران زیادی را به سوی خود جذب می‌کند. شهر کرمان در فاصله ۱۰۰ کیلومتری و دشت لوت نیز در ۳۰ کیلومتری کویر شهداد قرار گرفته است. این منطقه به دلیل فرسایش‌های صورت گرفته، به «شهر خیالی در دل کویر» نیز شهرت دارد.
فرسایش آبی و بادی، توده‌های بزرگ و خیره‌کننده‌ای را در این منطقه ایجاد کرده است. به همین خاطر، کویر شهداد در دسته کویر زیبای ایران قرار می‌گیرد. مجله نشنال جئوگرافی چند سال پیش، این منطقه را به عنوان چهارمین جاذبه طبیعی برتر دنیا انتخاب کرد. ارتفاع کویر شهداد از سطح دریا، دو متر است. رطوبت موجود در این منطقه خشک، باعث نرمی شن‌های آن شده است.
4- کویر مرنجاب؛ تلفیقی از کویر، طبیعت و تاریخ
کویر مرنجاب در استان اصفهان، شهرستان آران و بیدگل، نمونه‌ای حقیقی از تلفیق کویر، طبیعت و تاریخ است. آرامش، سکوت و آسمان شب خیره کننده‌ی کویر مرنجاب، می‌تواند این منطقه را به یکی از بهترین کویر های ایران برای گردشگران تبدیل کند. یکی از بزرگترین جاذبه‌های این کویر، دریاچه نمک است.
عمق این دریاچه در ماه‌های بارانی حدود ۲ سانتی‌متر است، اما پس از قرار گرفتن در معرض نور خورشید، به سرعت خشک می‌شود. با بازدید از این منطقه، می‌توانید از کاروانسرای مرنجاب نیز دیدن کنید و از اتاق‌های سنتی و دنج آن بهره ببرید. این کاروانسرا در کنار جاده ابریشم که شهرهای اصفهان، خراسان و ری را به هم وصل می‌کرد، ساخته شده است.
5- کویر ورزنه؛ نگین درخشان دیگری در استان اصفهان
اگر عاشق کویر هستید، پس کویر ورزنه در استان اصفهان را نباید از دست بدهید! این کویر با وسعت زیاد و تپه‌های ماسه‌ای متنوع در تمام اشکال، بهشت دوستداران طبیعت است. در دل این کویر شگفتی‌های بسیاری در انتظار شماست. شب‌های پرستاره کویر ورزنه با آسمانی جادویی و پر از ستاره‌های دنباله‌دار، هر گردشگری را مسحور می‌کند. علاوه بر تماشای آسمان شب، فعالیت‌های مهیج دیگری هم برای لذت بردن از این کویر وجود دارد. سافاری با ماشین‌های شاسی بلند یا سواری با شتر، هیجان خاصی به سفر شما می‌بخشد.
همچنین می‌توانید با پای پیاده روی شن‌های نرم کویر قدم بزنید و از صدای آرامش‌بخش باد لذت ببرید. علاوه بر جاذبه‌های طبیعی، آثار تاریخی و ملی ارزشمندی نیز در این منطقه وجود دارد. قلعه قورتان با قدمت بیش از ۱۱۰۰ سال و پل ورزنه، گوشه‌ای از تاریخ و معماری این منطقه را به شما نشان می‌دهند. همچنین در کویر ورزنه، بزرگترین مجموعه تفریحی کویر ایران با امکانات متنوع، پذیرای گردشگران است.
6- کویر درک؛ محل تلاقی دریا و ساحل
اگر عاشق طبیعت و تجربه‌های خاص هستید، پس درک مناسب شماست! این کویر در استان سیستان و بلوچستان، نقطه‌ای منحصر به فرد را به شما ارائه می‌دهد؛ یعنی دقیقاً جایی که کویر و دریا با هم همسایه می‌شوند. به همین دلیل، درک یکی از تمیزترین سواحل ایران است و کمتر گردشگری با آن آشنایی دارد. تصور کنید روی تپه‌های ماسه‌ای درَک قدم بزنید و صدای آرامش‌بخش امواج دریا را بشنوید.
دیدن این منظره‌ی تماشایی، جایی که کویر با شکوه خود به دریای نیلگون می‌رسد، تجربه‌ای فراموش‌نشدنی برای شما رقم خواهد زد. در این منطقه، آب‌های زلال دریای عمان و اقیانوس هند با هم مخلوط می‌شوند و تصویری خیره‌کننده در ساحل ایجاد می‌کنند. نام «درَک» در زبان محلی به معنای «سکونت در کنار دریا» است. این کویر در نزدیکی روستای درَک و در میان دو بندر مهم ایران، یعنی بنادر چابهار و بندرعباس، قرار دارد. بهترین زمان بازدید از درَک، فروردین ماه است.
در این فصل، پدیده شکل‌گیری پلانکتون‌های درخشان، ساحل را نورانی می‌کند و منظره‌ای رویایی به وجود می‌آورد. از دیگر عجایب روستای درَک، وجود چاه‌های آب شیرین و زلال در کنار دریای شور است که پدیده‌ای حیرت‌انگیز به شمار می‌رود. گردشگران در کنار لذت بردن از تفریحاتی مانند شنا، قایق‌سواری و موج‌سواری در دریا، می‌توانند از فعالیت‌های مهیج کویرنوردی و تماشای ستارگان شبانه نیز بهره‌مند شوند.
سخن پایانی
کویرهای ایران، گنجینه‌ای از زیبایی و رمز و راز هستند که هر ساله گردشگران بسیاری را به خود جذب می‌کنند. اگر به دنبال سفری متفاوت و پرماجرا هستید، کویرهای ایران را در برنامه سفر خود قرار دهید. سفر به کویر ایران، تجربه‌ای متفاوت و به یاد ماندنی است. در کویر می‌توانید سکوت مطلق و آسمان پرستاره را تجربه کنید، از تماشای تپه‌های ماسه‌ای و رگه‌های نمکی لذت ببرید، شجاعت خود را با چالش‌های کویرنوردی بسنجید و با آداب و رسوم و فرهنگ مردم کویرنشین آشنا شوید.
سوالات متداول
1- چند کویر در ایران هست؟
در ایران، دو کویر بزرگ به نام‌های دشت کویر و کویر لوت وجود دارند و سایر کویرها در دسته کویرهای کوچکتر قرار می‌گیرند.
2- بهترین موقع سفر به کویر چه زمانی است؟
بهترین زمان سفر به کویر، اوایل پاییز و اواخر زمستان است. در این زمان، هوا خنک‌تر است و می‌توانید از گشت و گذار در کویر لذت بیشتری ببرید.
3- آیا برای سفر به کویر ایران نیاز به مجوز است؟
برای سفر به برخی از مناطق کویر، مانند پارک ملی کویر در استان سمنان نیاز به مجوز دارید.
4- آیا در کویر امکان اقامت وجود دارد؟
بله، در بسیاری از کویرهای ایران اقامتگاه‌های مختلفی مانند هتل، اقامتگاه بوم‌گردی و کمپ وجود دارد.
5- در کویر ایران چه فعالیت‌هایی می‌توان انجام داد؟
در کویر های ایران می‌توانید به گشت و گذار در تپه‌های ماسه‌ای، شترسواری، رصد ستارگان، آفرود سواری، حمام شن و ماسه و بازدید از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی بپردازید.
