ایران، سرزمینی کهن با تاریخ و فرهنگ غنی، علاوه بر جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی، دارای طبیعتی بکر و متنوع نیز است. از کوه‌های بلند و سر به فلک کشیده البرز و زاگرس تا کویرهای پهناور و بیابانی، جنگل‌های انبوه و سرسبز شمال و سواحل نیلگون خلیج فارس، ایران گنجینه‌ای از تنوع زیستی و جاذبه‌های طبیعی را در خود جای داده است. در سال‌های اخیر، اکوتوریسم یا بوم گردی به عنوان یکی از شاخه‌های محبوب گردشگری در ایران رونق گرفته است.
اکوتوریست‌ها، عاشقان طبیعت و ماجراجویی، به دنبال سفر به مکان‌هایی هستند که بتوانند در آن با طبیعت بکر و دست نخورده ارتباط برقرار کنند، از گنجینه‌های طبیعی لذت ببرند و در عین حال به حفظ و پایداری محیط زیست کمک کنند. در ادامه این مطلب، به ابعاد مختلف اکوتوریسم ایران اشاره می‌شود.
چرا باید عجایب اکوتوریسم ایران را کشف کنیم؟
اکوتوریسم، شکلی از گردشگری مسئولانه، بر حفظ محیط‌های طبیعی و میراث فرهنگی با همزمان سود رساندن به جوامع محلی اولویت قائل است. ایران، با چشم‌اندازهای متنوع و تنوع زیستی غنی، فرصت‌های فراوانی را برای علاقه‌مندان به اکوتوریسم ارائه می‌کند. جغرافیای منحصر به فرد ایران، از رشته‌کوه‌ها تا کویرهای پهناور، طیف وسیعی از اکوسیستم‌ها را در بر می‌گیرد که هر کدام میزبان مجموعه‌ای متمایز از گیاهان و جانوران هستند. در این مقاله به بررسی اکوتوریسم در ایران می‌پردازیم و بر شگفتی‌های طبیعی، غنای فرهنگی و شیوه‌های گردشگری پایدار کشور تأکید می‌کنیم. همچنین در ادامه، به ابعاد مختلف بوم گردی ایران نیز اشاره می‌کنیم.
بوم گردی های ایران
صنعت گردشگری، با وجود تمام مزایایی که به همراه دارد، در سال‌های اخیر به عنوان یکی از عوامل تخریب محیط زیست شناخته شده است. در همین راستا، برای کاهش این آسیب‌ها و آشتی انسان با طبیعت، مفهومی به نام اکوتوریسم یا بوم‌گردی شکل گرفته است. بوم‌گردی تنها به معنای لذت بردن از طبیعت نیست، بلکه احترام به طبیعت، فرهنگ‌ها و آداب و رسوم بومی و حفظ آنها را نیز در دستور کار خود قرار می‌دهد. اقامتگاه‌های بوم‌گردی به عنوان یکی از ارکان اصلی اکوتوریسم، نقش مهمی در این زمینه ایفا می‌کنند. ایران با تنوع فرهنگی، معماری و آداب و رسوم، مقصدی ایده‌آل برای گردشگران اکوتوریسم به شمار می‌رود.
خوشبختانه در سال‌های اخیر، شاهد احداث اقامتگاه‌های بوم‌گردی جذاب در مناطق مختلف کشور، به خصوص در شمال، جنوب و استان‌های گردشگرپذیر مانند اصفهان، فارس و یزد هستیم. این اقامتگاه‌ها که اغلب در خانه‌های قدیمی منطقه یا خانه‌های مدرن با دکوراسیون سنتی بنا شده‌اند، تجربه‌ای منحصر به فرد از زندگی در کنار مردم محلی را به گردشگران ارائه می‌دهند.
حتی نحوه پخت و پز و سرو غذا در این اقامتگاه‌ها نیز به سبک سنتی انجام می‌شود تا مسافران بیش از پیش با فرهنگ و آداب و رسوم منطقه آشنا شوند.
آشنایی با اقامتگاه های بوم گردی ایران
اقامتگاه‌های بوم‌گردی که به آنها خانه‌های بوم‌گردی، مهمانپذیران بومی و یا اکوکمپ نیز گفته می‌شود، در سراسر ایران و در روستاها و مناطق مختلف با معماری سنتی و متناسب با اقلیم هر منطقه ساخته شده‌اند. در ادامه، به بهترین اقامتگاه های بوم گردی ایران اشاره می‌شود.
گیله بوم؛ سفری به قلب طبیعت بکر گیلان
در دل سرسبزی شمال ایران، در روستای قاسم آباد استان گیلان، اقامتگاه بوم‌گردی گیله بوم منتظر شماست تا تجربه‌ای متفاوت از سفر را به شما هدیه دهد. این اقامتگاه زیبا با هدف به تصویر کشیدن زیبایی‌های زندگی روستایی و به ارمغان آوردن آرامش برای گردشگران ساخته شده است. حضور در گیله بوم یکی از بهترین بوم گردی های ایران محسوب می‌شود.
گیله بوم در دسته بهترین اقامتگاه بوم گردی ایران قرار می‌گیرد. این بنا در دو طبقه بنا شده و می‌تواند همزمان پذیرای ۱۷ مهمان باشد. اگر به دنبال آرامش مطلق هستید، می‌توانید اتاق شیروانی را انتخاب کنید که فضایی دنج و دلنشین برای سفرهای انفرادی فراهم می‌کند. اما سفر به گیلان بدون امتحان غذاهای محلی این خطه سرسبز، کامل نمی‌شود. در گیله بوم می‌توانید لذیذترین غذاهای محلی را با طعمی اصیل و به یاد ماندنی نوش جان کنید و خاطره‌ای خوش از سفر به شمال ایران را در ذهن خود به یادگار بگذارید.
اکو کمپ عشایری دورنا؛ دروازه ورود به دنیای آرامش و طبیعت بکر
در دامنه کوه سبلان، در نزدیکی شهر مشگین شهر، اکو کمپ عشایری دورنا منتظر شماست تا سفری متفاوت و به یاد ماندنی را برایتان رقم بزند. این اقامتگاه بوم‌گردی، با قرار گرفتن در دل طبیعت بکر و خیره کننده، فرصتی بی‌نظیر برای گشت و گذار در طبیعت و رسیدن به آرامش حقیقی را برای شما فراهم می‌کند. اکو کمپ عشایری دورنا در دسته بزرگترین اقامتگاه بوم گردی ایران قرار می‌گیرد.
با اقامت در اکو کمپ عشایری دورنا، از شلوغی شهر و دغدغه‌های روزمره زندگی فاصله خواهید گرفت و تجربه‌ای متفاوت از سایر سفرهایتان را برای خود به ارمغان خواهید آورد. در این اقامتگاه بوم‌گردی می‌توانید از تفریحات هیجان‌انگیزی مانند دوچرخه‌سواری، اسب‌سواری، اسکی و پرواز با پاراگلایدر لذت ببرید. علاوه بر این، اکو کمپ عشایری دورنا در نزدیکی جاذبه‌های گردشگری متعددی مانند آبشار گورگور، آب گرم قینرجه و ملک سویی واقع شده است که می‌توانید از آنها نیز دیدن کنید.
کلبه های عادل در بابل؛ رویایی بر روی آب
تصور کنید که در یک کلبه چوبی زیبا بر روی آب هستید، در حالی که به صدای آرامش‌بخش امواج گوش می‌دهید و از منظره خیره کننده غروب خورشید لذت می‌برید. این دقیقاً همان چیزی است که کلبه‌های عادل بابل به شما ارائه می‌دهد. کلبه های عادل بابا یکی از بهترین اقامتگاه های بوم گردی ایران به شمار می‌رود. این اقامتگاه بوم‌گردی منحصر به فرد، در فضایی رویایی و چشم‌نواز، کلبه‌های چوبی جذاب را بر روی آب بنا کرده است که تجربه‌ای بی‌نظیر از سفر را برای شما رقم خواهد زد.
از پنجره‌های این کلبه‌ها، منظره‌ای مانند نقاشی پیش چشم شما قرار خواهد گرفت و بدون شک، اقامت در این کلبه‌ها با هیچ یک از سفرهای قبلی شما قابل مقایسه نخواهد بود. اما نگران نباشید! علیرغم اینکه این کلبه‌ها بر روی آب قرار گرفته‌اند، از تمام امکانات رفاهی لازم برخوردار هستند. شما می‌توانید در هر فصلی از سال در این کلبه‌ها اقامت کنید و از زیبایی‌های طبیعت و آرامش وصف‌ناپذیر آن لذت ببرید. علاوه بر این، اگر تمایل دارید بیشتر وقت خود را در فضای باز بگذرانید، می‌توانید از آلاچیق چوبی که در محوطه اقامتگاه قرار دارد استفاده کنید و از هوای تازه و نسیم خنک لذت ببرید.
خانه سه نیک؛ سفری به دل تاریخ و فرهنگ یزد
در قلب شهر تاریخی یزد، در خیابان کاشانی، خانه‌ای منتظر شماست تا سفری به دل تاریخ و فرهنگ ایران را برایتان رقم بزند. خانه سه نیک، یکی از خانه های بوم گردی ایران، عمارتی باشکوه با قدمتی که به دوران قاجار می‌رسد، در سال‌های اخیر به عنوان اقامتگاهی برای گردشگران و مسافران بازگشایی شده است.
این خانه که در زمان قاجار متعلق به خانواده‌ای زرتشتی بوده، به دلیل داشتن سه نیکوکار به نام‌های “سه نیک” شهرت یافته است. معماری بی‌نظیر این خانه، با حیاط اندرونی، بیرونی، بادگیر، حوض و فضاهای مختلف، گویی شما را به سفری در زمان می‌برد و یادآور سریال‌های قدیمی ایرانی است. در داخل اقامتگاه، اتاق‌ها، دالان‌ها و تخت‌های شاهانه با تزئینات و نقاشی‌های چشم‌نواز، اقامتی خاطره‌انگیز را برایتان رقم خواهند زد. گویی در قصری قدم گذاشته‌اید و می‌توانید عظمت و شکوه دوران قاجار را به وضوح مشاهده کنید.
اقامتگاه بوم گردی ساتیار؛ اقامت در سرزمین پله‌کانی هورامان
در قلب منطقه هورامان، در روستای پلکانی ساتیاری، اقامتگاه بوم‌گردی ساتیار منتظر شماست تا تجربه‌ای متفاوت از سفر را برایتان رقم بزند. این اقامتگاه که با الهام از معماری سنتی منطقه ساخته شده است، شما را به سفری در زمان می‌برد و به شما امکان می‌دهد تا بخشی از زندگی روستایی در هورامان را از نزدیک تجربه کنید. ساتیار، خانه‌ای قدیمی با دیوارهای سنگی، اندود داخلی از گل و سقفی چوبی، یادآور خانه‌های سنتی مردمان هورامان است. در محوطه بیرونی اقامتگاه، تعدادی بز و گوسفند نگهداری می‌شود که فرصتی منحصربه‌فرد برای آشنایی با حیوانات اهلی و سبک زندگی روستایی را برای شما فراهم می‌کند.
بوم کلبه کوهسار؛ دروازه ورود به طبیعت بکر و آرامش
در دامنه کوه‌های زاگرس، در روستای ییلاقی پرشکفت، بوم کلبه کوهسار قرار گرفته است. این اقامتگاه بوم‌گردی با معماری سنتی و استفاده از مصالح طبیعی مانند سنگ و چوب، در دل طبیعت بکر و چشم‌نواز منطقه ساخته شده است. با اقامت در بوم کلبه کوهسار، از شلوغی شهر و دغدغه‌های روزمره زندگی فاصله خواهید گرفت و به آرامشی عمیق و وصف‌ناپذیر دست خواهید یافت. در این اقامتگاه بوم‌گردی می‌توانید از امکانات رفاهی مناسب، باغی سرسبز با درختان میوه و محصولات ارگانیک، و چشم‌اندازهای خیره کننده از کوه و دشت لذت ببرید.
سخن پایانی
در این مقاله، زیباترین اقامتگاه های بوم گردی کشور با تکیه بر ویژگی‌های اساسی اکوتوریسم ایران به شما معرفی شد. اقامتگاه‌های بوم‌گردی، پنجره‌ای رو به سوی طبیعت بکر، فرهنگ اصیل و زندگی ساده مردمان محلی هستند. انتخاب این نوع اقامتگاه، سفری مسئولانه و خاطره‌انگیز را برای شما رقم خواهد زد.
سوالات متداول
1- چه تفاوتی بین اقامتگاه بوم‌گردی و هتل وجود دارد؟
اصلی‌ترین تفاوت بین اقامتگاه بوم‌گردی و هتل، در نوع تجربه و خدماتی است که ارائه می‌کنند. هتل‌ها با ارائه امکانات رفاهی مدرن و خدمات متنوع، به دنبال ارائه اقامتی لوکس و راحت به مسافران هستند. در حالی که اقامتگاه‌های بوم‌گردی بر حفظ اصالت و سادگی محیط و ارائه تجربه‌ای متفاوت از زندگی در کنار طبیعت و مردم محلی تمرکز دارند.
2- چه امکاناتی در اقامتگاه‌های بوم‌گردی وجود دارد؟
امکانات اقامتگاه‌های بوم‌گردی با توجه به نوع و موقعیت اقامتگاه متفاوت است. اما به طور کلی، این اقامتگاه‌ها از امکانات اولیه مانند تخت خواب، حمام و سرویس بهداشتی برخوردار هستند. برخی از اقامتگاه‌ها نیز امکانات رفاهی بیشتری مانند رستوران، استخر، اینترنت و غیره دارند.
3- چگونه می‌توان اقامتگاه بوم‌گردی رزرو کرد؟
می‌توانید به صورت آنلاین یا تلفنی اقامتگاه بوم‌گردی مورد نظر خود را رزرو کنید. وب‌سایت‌های متعددی وجود دارند که لیست کاملی از اقامتگاه‌های بوم‌گردی در سراسر ایران را به همراه امکانات، تصاویر و نظرات مسافران قبلی ارائه می‌کنند.
4- چه چیزی باید در هنگام سفر به اقامتگاه‌های بوم‌گردی با خود برداریم؟
لوازم مورد نیاز برای سفر به اقامتگاه‌های بوم‌گردی با توجه به فصل سفر و نوع اقامتگاه متفاوت است. به طور کلی، برداشتن لباس‌های راحت، کفش مناسب، کرم ضد آفتاب، کلاه، عینک آفتابی و داروهای ضروری توصیه می‌شود.
5- بهترین زمان سفر به اقامتگاه‌های بوم‌گردی چه زمانی است؟
بهترین زمان سفر به اقامتگاه‌های بوم‌گردی به منطقه‌ای که قصد سفر به آن را دارید بستگی دارد. به طور کلی، بهار و پاییز بهترین زمان برای سفر به اکثر مناطق ایران است.
