برای مشارکت در استخراج ارز دیجیتال برخی از بلاکچین‌ها با الگوریتم اجماع اثبات کار (PoW) باید از دستگاه سخت افزاری ویژه‌ای استفاده کنید که تحت عنوان ماینر (Miner) شناخته می‌شود. از گذشته تا به امروز، ماینرها تغییر و تحولات زیادی را تجربه کرده‌اند. شرکت‌های تولید کننده ماینر، دائما محصولات جدید با تکنولوژی پیشرفته روانه بازار می‌کنند. در این مطلب بررسی خواهیم کرد که اساسا وظیفه یک دستگاه ماینر چیست و چگونه کار می‌کند؟ اگر به صنعت ماینینگ علاقه‌مند هستید، مطالعه این مطلب را از دست ندهید.
دستگاه ماینر چیست؟
در پاسخ به سوال ماینر چیست به زبان ساده باید بگوییم که یک دستگاه سخت افزاری با توان پردازش مشخص است که برای استخراج ارز دیجیتال به کار می‌رود. در شبکه های بلاک چین با الگوریتم اجماع اثبات کار، اضافه کردن بلوک‌های جدید به زنجیره نیازمند انجام محاسبات ریاضی خاصی است.
بعضا در یک بلاکچین مانند بیت کوین، رقابت بر سر اضافه کردن بلوک جدید بسیار زیاد است. از طرفی دیگر، تنها ماینری که برای اولین بار موفق به یافتن کد هش بلوک جدید می‌شود، پاداش استخراج را از آن خود خواهد کرد. به همین دلیل، ماینرها تلاش می‌کنند تا دستگاه‌های سخت‌افزاری با بیشترین توان پردازش را به کار بگیرند. این کار، شانس آن‌ها برای موفقیت در استخراج بلوک‌های جدید را افزایش می‌دهد.
از نظر فنی، دستگاه ماینر چیزی شبیه به کیس یک کامپیوتر است. در عین حال، سخت افزارهای داخلی ماینر برای استخراج ارز دیجیتال طراحی و پیکربندی می‌شوند. سپس توان پردازش ماینرها به کمک نرم افزار اختصاصی شبکه بلاک چین در اختیار آن قرار می‌گیرد. بدیهی است که هر چه تعداد دستگاه‌های ماینر بیشتر شود، توان پردازش افزایش یافته و شانس موفقیت در استخراج بالاتر می‌رود.
نگاهی به تاریخچه دستگاه های ماینر ارز دیجیتال
دستگاه های ماینر تنها برای استخراج بیت کوین کاربرد ندارند؛ اما واقعیت این است که بخش عمده توسعه صنعت ماینینگ حوالی بیت کوین رقم خورده است. به همین دلیل برای آشنایی با تاریخچه فناوری ماینر ارز دیجیتال باید روی ماینرهای بیت کوین تمرکز کنیم.
ساتوشی ناکاموتو در 3 ژانویه سال 2009 اولین بیت‌کوین را استخراج کرد. او برای این کار از ظرفیت CPU رایانه شخصی خود استفاده کرد. در آن زمان هیچ‌گونه رقابتی برای استخراج بیت کوین وجود نداشت. به همین دلیل توان پردازشی یک کامپیوتر معمولی برای استخراج BTC کافی بود. این روند تا سال 2010 ادامه داشت. اولین جهش در مسیر استخراج بیت‌کوین در اکتبر 2010 رخ داد. گروهی از ماینرها برای بهبود راندمان ماینینگ به سراغ GPU یا واحد پردازنده گرافیکی رفتند. یک CPU در بهترین حالت هش ریت حدود 10 مگاهش دارد. در حالی که برای GPU این عدد به حدود 800 مگاهش می‌رسد.
هرچند GPU توان پردازشی بیشتری در مقایسه با CPU دارد؛ اما هنوز اتفاق خیلی بزرگی رخ نداده بود. راه‌حل ارائه شده برای این چالش، طراحی دستگاه‌های سخت افزاری ویژه استخراج ارز دیجیتال بیت کوین بود. مدار مجتمع دیجیتال برنامه پذیر (FPGA) اولین نسل دستگاه‌های تخصصی ماینر ارز دیجیتال بود که از کنار هم قرار دادن تعدادی تراشه الکترونیکی به دست آمد.
مزیت این دستگاه‌ها در مقایسه با GPU نرخ هش ریت آن‌ها نبود. بلکه با توان پردازشی مشابه GPU، مصرف برق را تا 80 درصد کاهش می‌داد. اتفاقی که در کاهش هزینه‌های استخراج و به تبع آن افزایش درآمد ماینر منجر می‌شد. بالاخره نوبت به طراحی دستگاه مدار مجتمع با کاربرد خاص یا ASIC رسید. شرکت Canaan Creative در سال 2013 نخستین دستگاه ایسیک (ASIC) را روانه بازار کرد. ایسیک در واقع نوعی مدار مجتمع الکترونیکی است که توان پردازشی آن در اختیار شبکه بلاکچین بیت‌کوین قرار می‌گیرد.
پس از عرضه ایسیک، خیلی زود پرونده استخراج بیت‌کوین با موبایل و کامپیوتر خانگی بسته شد. در سال‌های اخیر مدام شاهد عرضه دستگاه‌های ایسیک پیشرفته‌تر هستیم. دستگاه‌هایی که توان پردازشی آن‌ها مدام در حال افزایش یافتن است. از طرفی دیگر تولیدکنندگان تلاش می‌کنند تا مصرف برق دستگاه‌های جدید را نیز مدیریت کنند.
در تصویر بالا می‌توانید، نموداری را مشاهده می‌کنید که زمان‌بندی ابداع نسل‌های مختلف دستگاه ماینینگ بیت‌کوین را نشان می‌دهد. همان‌طور که مشاهده می‌کنید روند افزایش سختی شبکه BTC با ارائه نسل‌های جدید دستگاه ایسیک دائما در حال افزایش یافتن است. به نظر می‌رسد تا پایان دوره استخراج بیت کوین همچنان شاهد تداوم این وضعیت باشیم.
کار ماینر چیست؟
وظایف ماینر ارز دیجیتال در یک شبکه بلاک چین روی‌هم‌رفته عبارت‌اند از:
- تأیید تراکنش‌های ارز دیجیتال در بستر بلاک چین
- تأمین امنیت شبکه بلاک چین
- استخراج ارز دیجیتال
در واقع استخراج ارز دیجیتال، نتیجه انجام دو وظیفه تایید و اعتبارسنجی تراکنش‌ها و تامین امنیت شبکه بلاک چین است. بعد از استخراج موفق هر بلوک، پاداش در قالب ارز دیجیتال بومی شبکه به ماینر پرداخت می‌شود. به عبارت دیگر، پاداش استخراج، اصلی‌ترین انگیزه فعالیت ماینرها در یک شبکه است. علاوه بر آن، ماینرها از محل تایید هر تراکنش هم کارمزد دریافت می‌کنند که البته در مقایسه با پاداش استخراج ناچیز است.
قطعات تشکیل‌دهنده ماینر رمز ارز چیست؟
یک دستگاه ایسیک از چند قطعه اصلی تشکیل می‌شود که عبارت‌اند از:
- هش‌برد: مسئولیت پردازش وظایف ماینر را بر عهده دارد و پردازنده‌های دستگاه روی آن نصب می‌شوند.
- کنترل برد: وظیفه آن برقراری ارتباط بین هش‌بردهای دستگاه ماینر است.
- منبع تغذیه: مسئولیت تامین برق مورد نیاز قطعات ماینر را بر عهده دارد.
- فن: سیستم تهویه با هدف جلوگیری از داغ شدن قطعات داخلی ماینر به کار می‌رود.
ماینر ابری چیست؟
هزینه بالای خرید دستگاه ماینر، راه‌اندازی یک مزرعه استخراج و فراهم کردن زیرساخت مورد نیاز آن از یک سو و دریافت مجوزهای قانونی فعالیت به عنوان ماینر در یک کشور از سویی دیگر، موجب می‌شود که بسیاری از افراد توان ورود به صنعتی ماینینگ را نداشته باشند. در عین حال، برخی از شرکت‌ها هستند که در ازای پرداخت حق اشتراک، بخشی از توان استخراج مزرعه ماینینگ خود را به دیگران اجاره می‌دهند. سپس هر کس به اندازه سهم خود از توان پردازش مزرعه استخراج در پاداش ماینینگ شریک می‌شود. اصطلاح کلود ماینینگ یا ماینر ابری برای این فرآیند به کار می‌رود.
کلام پایانی
در این مطلب بررسی کردیم که ماینر ارز دیجیتال چیست و چگونه کار می‌کند. همان‌طور که اشاره کردیم، دستگاه‌های ماینر با تکنولوژی مختلف در بازار وجود دارند. کمترین هزینه‌ای که برای راه‌اندازی یک ماینر معمولی بیت کوین باید بپردازید، حدود 10 میلیون تومان است. این در حالی است که دستگاه‌های پیشرفته با قیمت به مراتب بالاتر از 100 میلیون تومان هم وجود دارند. البته قیمت ماینر سایر ارزهای دیجیتال معمولا پایین‌تر است. اگر قصد سرمایه‌گذاری در صنعت ماینینگ را دارید، حتما باید به سراغ افراد حرفه‌ای دارای تجربه در این حوزه بروید و مشورت بگیرید.
