تاریخ، فرهنگ و طبیعت زیبا، ایران را به یک مقصد گردشگری که دارای جاذبه های متنوع است، تبدیل کرده است.
همچنین جاهای دیدنی ایران فقط به این جاذبه ها محدود نمی‌باشد، وجود مکان‌های مذهبی، تنوع غذایی، جشن‌ها وغیره از دیگر دلایلی می‌باشد که می‌توانند نظر هر گردشگری را به خود جذب کند. از همین رو به دلیل تنوع در جاذبه ها، انتخاب جاهای دیدنی ایران برای مسافرت می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. در این مقاله سعی شده است پرطرفدارترین و بهترین جاهای دیدنی ایران، در نواحی مختلف کشور را معرفی کنیم، تا راهنمایی برای انتخاب بهترین مکان برای سفر باشد.
جاهای دیدنی ایران در شمال کشور
ناحیه شمال کشور به عنوان یکی از محبوب ترین مناطق شناخته شده برای سفر است. اگر دوست دارید جاهای دیدنی و سرسبز ایران را ببینید حتما به خطه شمال ایران سربزنید. منطقه شمال ایران از سه استان گلستان، گیلان و مازندران تشکیل شده است که هرکدام از آنها زیبایی های منحصر به فرد خود را دارند. در اینجا به چند نمونه از جاهای دیدنی ایران در شمال کشور اشاره می‌کنیم.
1- جنگل های شمال
به دلیل جغرافیای منطقه، در شمال ایران جنگل های زیادی وجود دارد که می‌توان از آنها لذت برد. از زیباترین جنگل های شمال می‌توان به جنگل گیسوم، ناهارخوران و جنگل دو هزار اشاره کرد.
جنگل ناهارخوران یکی از قدیمی ترین جنگل های استان گلستان است که قدمت آن به دوران ژوراسیک برمی‌گردد. در واقع ناهارخوران قدیمی ترین جنگل های هیرکانی در شمال است که درختان بلند آن قدمت بیش از 40 میلیون سال دارند.
جنگل گیسوم یکی دیگر از جنگل های معروف استان گیلان، با مساحتی حدود ۸۰ هزار هکتار است. این جنگل دارای ۷۶ گونه گیاهی متنوع و چندین گونه جانوری است. مسیر دسترسی به این جنگل بسیار زیبا و خیره کننده است و بعد از سپری کردن مسیر جنگلی، انتهای مسیر به دریا ختم می‌شود.
جنگل دوهزار یکی از جنگل‌های هیرکانی استان مازندران است. این جنگل یکی از مناطق ارزشمند از نظر زیست‌بوم و طبیعت‌گردی محسوب می‌شود. جنگل دوهزار در نزدیکی شهر عباس آباد و در ارتفاعات جنوبی شهر تنکابن واقع شده است. نام این جنگل به دلیل ارتفاع دو هزار متری آن از سطح دریا گرفته شده است.
2- مرداب هسل
مرداب هسل یا تالاب کنیچال یکی از بی‌نظیرترین جاذبه ها در نزدیکی چالوس و در دل جنگل مشعل است. روی سطح آب این مرداب از جلبک پوشیده شده است که در فصل های مختلف سال به رنگ های سبز، قرمز و صورتی تغییر می‌کند. دسترسی به این مرداب آسان است و از طریق روستای سینوا و طلاجو می‌توان به این مرداب رسید. رود و جویباری به این مرداب وارد نمی‌شود و آب مرداب از کف آن می‌جوشد. مرداب هسل برای افرادی که به دنبال آرامش و سکوت هستند، می‌تواند انتخاب مناسبی باشد.
3- ماسوله
ماسوله، یکی از شهرهای استان گیلان است که طبیعتی بکر و زیبا با کوهستان‌ها و جنگل‌های پوشیده از درختان سبز دارد. جاذبه‌های گردشگری این منطقه شامل روستاهای سنتی، معماری جالب و پلکانی ساختمان ها، آبشارهای زیبا، غارهای تاریخی و مزارع چای می‌باشد. بازارهای محلی، از دیگر جاذبه‌های این شهر است که گردشگران را با فرهنگ و زندگی مردم محلی آشنا می‌کند.
4- تالاب انزلی
تالاب انزلی، یکی از بزرگترین تالاب‌های آب شیرین طبیعی ایران است که در شهر انزلی قرار دارد. این تالاب یکی از مهمترین زیستگاه‌های طبیعی در ایران است که میزبان پرندگان بومی و پرندگان مهاجر می‌باشد. از دیگر زیبایی های این مرداب، گل های نیلوفر آبی بر روی سطح آب، جنگل‌های بارانی و تنوع پوشش گیاهی و جانوری است که از جمله آنها می‌توان به زنبورعسل‌هایی که از گل‌های نیلوفر تغذیه می‌کنند، اشاره کرد.
5-مجتمع های گردشگری
از دیگر مکان های دیدنی در شمال ایران، می‌توان به مجتمع های گردشگری مثل: مجتمع تفریحی رامسر، مجتمع تفریحی نمک آبرود، مجتمع تفریحی دشت نور و غیره اشاره کرد. این مجموعه های گردشگری در دل خود تمامی امکانات رفاهی و تفریحی مانند: اقامتگاه، غذاخوری، طبیعت و سرگرمی های متنوع را به صورت یکجا فراهم کرده اند.
جاهای دیدنی غرب ایران
منطقه غربی ایران شامل استان‌های آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، ایلام، و همچنین بخش‌هایی از استان خوزستان و همدان می‌باشد. غرب ایران دارای جامعه‌ای چند فرهنگی است که از اقوام مختلفی از جمله کرد، آذری، لر، بختیاری و عرب تشکیل شده است. در این اینجا به چند نمونه از جاهای دیدنی ایران در غرب اشاره می‌کنیم.
1- جاده اسالم به خلخال
این جاده یکی از رویایی ترین جاده هایی است که گیلان را به اردبیل وصل می‌کند. در این جاده چشم اندازی از ارتفاعات پوشیده شده از درخت، دشت های گل شقایق و کلبه های چوبی روستایی را مشاهده خواهید کرد. به دلیل قرار گرفتن این جاده در ارتفاعات معمولا هوا همیشه خنک و دلچسب است.
2- اورامانات
روستای اورامانات بخش کوچکی از منطقه اورامانات است که مابین دو استان کردستان و کرمانشاه قرار دارد. اورامانات در میان کوه، خانه ها به صورت پلکانی در پایین و بالای هم قرار گرفته‌اند که در راس این خانه ها یک قلعه تاریخی وجود دارد. در این منطقه جاذبه های زیادی مثل: مسجد جامع، پل تاریخی، رود، چشمه و طبیعت زیبای زیادی است که می‌توان از آنها لذت برد.
3- غار علیصدر
غار علیصدر یکی از معروفترین غارهای ایران است که در استان همدان قرار دارد. با ورود به غار، شاهد توده‌های سنگی، سنگ‌های نفیس و چکنده هایی که به اشکال خیره کننده مثل گل یا سوزن به سمت پایین تشکیل شده اند، مشاهده می‌شود. دسته‌های ریز آبشارها و توده‌های شنی با رنگ‌های مختلف، زیبایی‌های منحصربه‌فرد غار را تکمیل می‌کنند. این غار محل استقرار انسان‌های نخستین به نظر می‌رسد و دارای اهمیت تاریخی و باستان‌شناختی زیادی است.
4- جنگل فندقلو
این جنگل به دلیل داشتن درخت های فندق فراوان به فندقلو معروف شده است. این جنگل در نزدیکی شهر نمین در استان اردبیل واقع شده است. برخلاف دیگر جنگل ها فضا و وسعت این جنگل تنها با درخت پوشانده نشده است بلکه از دشت های پر از گل های بابونه و گل سوسن چلچراغ که از کمیاب‌ترین گل های دنیا محسوب می‌شود، نیز پوشیده شده است.
5- آبشار بیشه لرستان
آبشار بیشه جزیی از طبیعت شهر دورود در استان لرستان است که در روستای بیشه جا خوش کرده است. ارتفاع این آبشار به 48 متر و عرض آن به 20 متر می‌رسد. ترکیب آبشار، فضای روستایی، جنگل و کوهستان توانسته است این منطقه از لرستان را به تکه ایی از بهشت تبدیل کند.
جاهای دیدنی ایران در شرق
منطقه شرقی ایران، که بخشی از این منطقه در حاشیه بیابان و کویر است تنوع زیستی و بوم‌شناسی بی‌نظیری دارد. شهرهای برجسته این منطقه شامل مشهد، مراغه، سبزوار، قائنات، نیشابور و بیرجند می‌باشند. این منطقه دارای آثار تاریخی و فرهنگی غنی مانند شهرهای باستانی و بناهای تاریخی است. در این اینجا به چند نمونه از جاهای دیدنی ایران در شرق اشاره می‌کنیم.
1- حرم امام رضا(ع)
حرم امام رضا (ع) امام هشتم شیعیان یکی از معنوی ترین مکان هایی است که هر فردی می‌تواند در آنجا آرامش معنوی را تجربه کند. علاوه بر بعد مذهبی، حرم امام رضا یکی از بزرگترین اماکن مذهبی جهان از نظر معماری است. در این بنا می‌توان شاهکار هنر اسلامی در گچ کاری، آینه کاری، کاشی کاری و معرق کاری را به چشم دید.
2- دشت لوت
دشت لوت یکی از جاهای بکر و دیدنی ایران است که در جنوب شرقی کشور قرار دارد. دشت لوت بافت بیابانی دارد و مانند کویر فقط به صورت شوره زار نیست. در بین این کلوت ها هیچ گونه حیاتی وجود ندارد. از جذابیت های دشت لوت، کلوت های ماسه ایی شهداد است که به دلیل فرسایش باد به شکل های مختلف درآمده اند. از آنجایی که سنگ ها در اینجا تغییر شکل پیدا کرده اند و بعضی از آنها به شکل های عجیب و غریبی درآمده اند از همین رو این منطقه به شهر ارواح نیز مشهور است.
3- روستای نایبند
روستای نایبند یکی از کهن ترین جاهای دیدنی ایران است که قدمت آن به زمان نادر شاه برمی‌گردد. این روستای قدیمی در شهرستان طبس در استان خراسان جنوبی قرار دارد. روستای نایبند با داشتن باغ مرکبات، کشتزارهای گندم و جو تکه ایی از بهشتی سرسبز را در دل کویر ایجاد کرده است. معماری خانه های این روستا نیز مانند ماسوله به صورت پلکانی بر روی هم قرار گرفته اند.
4- آتشکده بهرام یزد
اگر بخواهیم جاهای دیدنی شهرهای ایران را معرفی کنیم قطعا شهر یزد، به دلیل جاذبه های متنوع جز معروف ترین مناطق دیدنی ایران محسوب می‌شود. آتشکده یزد، نیایشگاهی برای زرتشتیان است که اهمیت بسیاری دارد. آتش موجود در این آتشکده نزدیک به 1500 سال است که روشن نگه داشته شده است. بنای داخلی آن به دور از هرگونه تجملات و معماری اغراق آمیزی ساخته شده است.
5- تالاب هامون
تالاب هامون سیستان و بلوچستان، یکی از مهمترین مراکز زیست‌بومی و منبع آبی این استان محسوب می‌شود. در زمان پرآبی هامون، می‌توان تکه‌ایی از بهشت را در دل کویر مشاهده کرد. همچنین در زمان پرآبی، تالاب به منطقه ماهیگیری برای صیادان تبدیل می‌شود. همچنین، حضور پرندگان مهاجر در این تالاب، زیبایی این منطقه را دو چندان می‌کند.
جاهای دیدنی ایران در مناطق مرکزی
ناحیه مرکزی ایران شامل شهرهایی همچون اصفهان، شیراز، یزد، کاشان، و کرمان است. هرکدام از این شهرها دارای بافت تاریخی هستند که قدمت بعضی از آنها به دوران باستان برمی‌گردد. در این اینجا به چند نمونه از جاهای دیدنی ایران در مرکز اشاره می‌کنیم.
1- جنگل ابر
اگر بخواهیم به معروفترین مکان دیدنی در شاهرود اشاره کنیم، جنگل ابر گزینه بسیار مناسبی است. جنگل ابر قسمتی از جنگل های هیرکانی، با گونه های گیاهی و جانوری نادر است که آن را به یکی از محبوب‌ترین مناطق گردشگری تبدیل کرده است. در اینجا ابرها در ارتفاع پایین و در لابه‌لای درختان تشکیل شده اند و حرکت ابرها در بین جنگل منظره فوق العاده ایی را ایجاد کرده است. در این جنگل رویایی گونه های حیوانی مثل: پلنگ، خرگوش، خرس قهوه ایی، بلدرچین و دیگر گونه های جانوری به چشم می‌خورد.
2- میدان نقش جهان اصفهان
میدان نقش جهان اصفهان یکی از آثار برجسته تاریخی و معماری است که در سازمان یونسکو ثبت شده است. اطراف میدان از 200 حجره دو طبقه تشکیل شده که در هر کدام از این حجره ها می‌توان صنایع دستی اصفهان را مشاهده کرد. از بناهای ارزشمند در اطراف این میدان می‌توان به مسجد جامع عباسی یا مسجد شاه، مسجد شیخ لطف الله، عمارت عالی قاپو، سر در قیصریه و بازار قیصریه اشاره کرد.
3- باغ شاهزاده ماهان
باغ شاهزاده ماهان یکی از باغ هایی است در زمان قاجار در شهر ماهان در استان کرمان بنا شده است. یکی از زیبایی های اولیه باغ ماهان سرسبزی این باغ در دل کویر است. این باغ به صورت شیبدار بنا شده و آبنمای بزرگی به صورت پلکانی در وسط باغ قرار گرفته‌است. از دیگر ویژگی‌های این باغ تالاب‌های طبیعی، باغ‌های گل و گیاهان متنوع، ساختمان‌های قدیمی با معماری خاص می‌باشد. این باغ از نظر طراحی و چیدمان به طور کامل به سلیقه فرهنگی و هنری ایرانی بسیار نزدیک است.
4- کویر ریگ جن
شاید کویر ریگ جن یکی از عجیب ترین جاهای دیدنی ایران باشد که به گوشتان خورده است. این کویر به دلیل مرموز و اسرار آمیز بودن به مثلث برمودای ایران نیز شهرت دارد. این منطقه در قسمت غرب و جنوب غربی دشت کویر و از سمت شمال به سمنان و گرمسار نزدیک است. کویر ریگ جن یکی از مکان های جذاب برای کویرنوردانی است که به دنبال سکوت و دیدن ستارگان در شب هستند. البته پیشنهاد می‌شود برای رفتن به این کویر با یک راهنما که به محیط کویر آشنا است همسفر شوید.
5- ارگ بم کرمان
این بنا با قدمت بیش از 2000 سال، یکی از بزرگترین سازه های خشتی در جهان است که دارای معماری پیچیده و با اهمیت تاریخی است. این سازه در زمان ساسانیان به دلیل نزدیک بودن به جاده ابریشم یکی از مهم ترین بناهای تجاری زمان خود بوده است. علیرغم آسیب های ناشی از زلزله در سال 1382 و بازسازی مجدد آن، همواره این بنا یکی از جاذبه هایی است که هرساله نظر افراد زیادی را به خود جلب می‌کند.
جاهای دیدنی جنوب ایران
جنوب ایران دارای منابع طبیعی و زمین شناسی زیادی است. منطقه جنوب به دلیل داشتن جزایر کوچک و بزرگ و سواحل بی نظیر، زیبایی خود را دو چندان کرده است که باعث می‌شود تجربه‌ی یک سفر فراموش‌نشدنی را داشته باشید. در اینجا به چند نمونه از جاهای دیدنی ایران در مرکز اشاره می‌کنیم.
1- جزیره هرمز
جزیره هرمز در جنوب بندر عباس و در شرق جزیره قشم قرار گرفته است. رنگ خاک این جزیره به دلیل داشتن بافت نمکی و رسوبات آتشفشانی در هر قسمت، متفاوت است که همین تفاوت رنگ خاک یکی از جذابیت های این جزیره محسوب می‌شود. ساحل بی نظیر سرخ و ساحل نقره ایی هرمز حاصل همین پدیده زمین شناسی است و این جزیره را به یکی از منحصر به فرد ترین جاهای دیدنی ایران تبدیل کرده است. از جذابیت های دیگر هرمز می‌توان به دره مجسمه ها، الهه نمک، دره رنگین کمان و جنگل حرا اشاره کرد که هرکدام جذابیت های خیره کننده ایی دارند.
2- جزیره کیش
جزیره کیش یکی از جزایر معروف در خلیج‌فارس است که در استان هرمزگان، در جنوب ایران واقع شده است. کیش به دلیل آب و هوای نسبتا معتدل، ساحل‌های زیبا، مرکز تفریحات آبی، پارک‌ها، مجتمع‌های خرید بزرگ و پروژه‌های گردشگری متنوعی که در آن اجرا شده، مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار گرفته است.
3- تخت جمشید شیراز
تخت جمشید، یکی از مهمترین مکان‌های تاریخی ایران، در استان فارس است. این بنا از معروف ترین جاهای دیدنی ایران است که نظر گردشگران خارجی و داخلی زیادی را به سمت خود برده است. این مجموعه باستانی با بناهای بلند و ستون‌های تنومند نمایی از شکوه و عظمت ایران دوران گذشته را به رخ می‌کشد که نظر هر ببینده ایی را به خود جلب می‌کند. بازدید از تخت جمشید، فرصتی برای آشنایی با فرهنگ و تاریخ باستانی ایران است.
4- ساحل شب تاب چابهار
ساحل شب تاب چابهار، جواهری طبیعی در سواحل جنوب شرقی ایران و بازتابی از زیبایی‌های بی‌پایان خلیج عمان است. علت نامگذاری این ساحل به این نام به دلیل درخششی است که آب دریا در شب به این ساحل می‌بخشد. درخشش ساحل به دلیل وجود فیتوپلانکتون ها در آب دریا است که در شب شروع به درخشیدن می‌کنند.
5- تنگه چاهکوه قشم
تنگه چاهکوه یکی از عجایب هفت‌گانه در جزیره زیبای قشم است. به دلیل فرسایش سنگ ها بر اثر وزش باد دیواره های کوه به اشکال مختلف در آمده است که همین امر زیبایی منحصر به فردی به آن بخشیده است. در میان تنگه چاهکوه چشمه آب وجود دارد که بر اساس باور گذشتگان آب چشمه مقدس است و برای شفای بیماری استفاده می‌کردند. از همین رو این تنگه به دره مقدس چاهکوه نیز معروف است. زمانی که در بین صخره ها قدم می‌زنید می‌توانید از سکوت و آرامش آنجا لذت ببرید.
نتیجه گیری
با توجه به اینکه ایران کشوری با آب و هوا و اقلیم گوناگون است، در هر کدام از مناطق شمال، شرق، غرب، مرکز و جنوب با توجه به نوع آب وهوا جاذبه‌های گردشگری زیادی وجود دارد. در مناطق شمال و غرب با توجه به طبیعت سرسبز جاهای دیدنی طبیعی زیادی از جنگل و دریا وجود دارد. همچنین در مناطق شرق و مرکزی به دلیل وجود آب و هوای گرم و کویری علاوه بر جاذبه های طبیعی، سازه های دست ساز زیادی وجود دارد. همچنین در مناطق جنوبی به دلیل وجود پدیده های زمین شناسی می‌توان اشکال و سواحل طبیعی عجیب و خیره کننده ایی را دید و لذت برد.
سخن پایانی
1- بهترین جاهای دیدنی ایران در فصل تابستان کجا است؟
اگر در فصل تابستان به دنبال مکانی با آب و هوای سرد و خنک برای مسافرت هستید می‌توانید به شهرهای غربی و شمال غربی ایران مثل: اردبیل یا تبریز که در بیشتر سال آب و هوای خنک و سردی دارند سفر کنید.
2- برای کویرگردی کدام کویر ها مناسب مناسب هستند؟
از دیگر مناطق کویری که مناسب برای کویر گردی و تماشای ستارگان است می‌توان به کویرهای: کویر خور، کویر مصر، کویر مرنجاب، کویر درک و کویر شهداد اشاره کرد.
3- بهترین جاهای دیدنی در استان یزد کدامند؟
شهر یزد تنها شهر تاریخی است که در سازمان یونسکو به ثبت رسیده‌است. از معروف ترین جاذبه های این شهر می‌توان به موزه آب، زندان اسکندریه، مسجد جامع یزد، باغ دولت آباد، آب انبار شش بادگیر و بنای امیر چخماق اشاره کرد.