مفهوم متاورس (Metaverse) بعد از تصمیم مارک زاکربرگ برای تغییر برند شرکت خود از فیسبوک به متا در اکتبر سال 2021 مورد توجه عموم مردم و علاقه‌مندان به فناوری در سراسر جهان قرار گرفت. در حال حاضر باید متاورس را یکی از پیچیده‌ترین مفاهیم حوزه فناوری دانست. کمتر پیش می‌آید که دو کارشناس در توصیف این مفهوم به نقطه مشترک دست پیدا کنند. دلیل اصلی این موضوع هم فقدان نمونه کامل و جامع از دنیای متاورس در شرایط فعلی است. اگر به دنبال تعریف متاورس به زبان ساده هستید، پیشنهاد می‌کنیم این مطلب را از دست ندهید.
تکنولوژی متاورس چیست؟
اجازه دهید همین ابتدای کار خیال شما را راحت کنیم. سوال “دنیای متاورس چیست” پاسخ واحدی ندارد. هر کارشناس حوزه فناوری بسته به نقطه نظرات خود پاسخ منحصر به فردی به این سوال خواهد داد. در یک تعبیر کلی باید متاورس را به عنوان تکامل اجتناب‌ناپذیر اینترنت توصیف کنیم.
دنیای مجازی را تصور کنید که در آن میلیاردها نفر انسان حضور فعال دارند. به‌این معنی که خریدهای روزمره خود را انجام می‌دهند. در محیط کار حضور پیدا می‌کنند. جلسات کاری و کلاس‌های درس برگزار می‌نمایند و با یکدیگر تعامل می‌کنند. همه این‌ها در حالی رقم می‌خورد که افراد از نظر فیزیکی روی یک کاناپه نشسته‌اند یا روی تخت خواب خود در منزل دراز کشیده‌اند.
فضای اینترنت را در نظر بگیرید که از طریق آن با سایر افراد تعامل می‌کنید.
متاورس مدل پیشرفتهای بر پایه اینترنت است که تعامل در دنیای مجازی سه بعدی را امکان‌پذیر می‌کند. در قالب این فضا هر نفر می‌تواند با آواتارهای اختصاصی حضور پیدا کند. نکته مهمی که باید درباره متاورس مد نظر داشته باشید این است که نباید آن را با فناوری خاصی اشتباه بگیرید. بلکه این مفهوم روی نوع تعامل شما با فناوری‌های فعلی و آینده سروشکل می‌دهد.
چگونه در متاورس فعالیت کنیم؟
در این قسمت باید به این سوال پاسخ دهیم که متاورس چیست و چگونه کار می‌کند؟ واقعیت از این قرار است آنچه در تعریف دنیای متاورس بیان کردیم، به صورت کامل در حال حاضر وجود ندارد. در شرایط فعلی صرفا نمونههای محدود و بسته‌ای از متاورس وجود دارند که شما می‌توانید در آن‌ها به فعالیت بپردازید.
به عنوان مثال می‌توان به بازی‌های ویدیویی متاورسی اشاره کرد. در قالب این بازی‌ها، کاربران می‌توانند با آواتارهای اختصاصی در دنیای مجازی ماموریت‌هایی را انجام دهند یا با دیگران به رقابت بپردازند. نمونههای دیگری از پلتفرم‌های متاورس، کنسرت‌های موسیقی مجازی هستند. برنامه‌های آموزشی و بازاریابی هم در فضای متاورس ورود پیدا کرده‌اند.
شرکت‌های بزرگی هستند که سرمایه‌گذاری‌های عظیمی را در حوزه متاورس انجام داده‌اند.
به‌عنوان مثال می‌توان به متا، مایکروسافت، انویدیا، یونیتی، اپل و … اشاره کرد. هر چند این شرکت‌ها به موفقیت‌هایی در این زمینه دست پیدا کرده‌اند؛ اما به‌نظر می‌رسد تا دستیابی به نقطه ایده‌آل درباره مفهوم متاورس فاصله بسیار زیادی وجود دارد. بماند که بعضی از کارشناسان حوزه فناوری تحقق فرم ایده‌آل متاورس را امکان‌پذیر نمی‌دانند.
نگاهی به محدودیت ها و خطرات متاورس
داستان محدودیت‌ها و خطرات metaverse هم دقیقا مانند تعریف این مفهوم پیچیده است. اولین و مهم‌ترین مشکل در این حوزه، ایجاد تجربه مجازی یکپارچه است. در حال حاضر شما برای معرفی مصادیق فناوری متاورس باید به‌سراغ محصولات تجاری شرکت‌های مختلف بروید. به‌نظر می‌رسد که در آینده نیز همین اوضاع برقرار باشد.
این در حالی است که اساسا در اینترنت، کاربران با فضای یکپارچه روبه‌رو هستند. خیلی بعید به‌نظر می‌رسد که در پروژه‌های متاورسی امکان تعامل بین پلتفرم‌های مختلف در آینده نزدیک برقرار شود و فضایی یکپارچه برای کاربران به‌وجود بیاید. با توجه به اینکه شرکت‌های حوزه فناوری، اهداف تجاری خود را دنبال می‌کنند، تعامل بین آن‌ها به‌سادگی امکان‌پذیر نیست.
از طرفی دیگر نباید یک پلتفرم در حوزه متاورس را به عنوان کل متاورس به‌شمار آورد. همان‌طور که نباید گوگل را به‌عنوان اینترنت حساب کنید.
یکی دیگر از مشکلات و چالش‌های جدی در حوزه متاورس، ابزار و تجهیزات مورد نیاز برای حضور در این دنیای مجازی است. در حال حاضر، هدست‌های واقعیت مجازی اصلی‌ترین ابزار برای کار کردن با پلتفرم‌های متاورسی هستند. اولین چالش در ارتباط با این تجهیزات، مشکلات جسمی است که کار کردن طولانی مدت با آن‌ها ایجاد می‌کنند.
تصور کنید صبح که از خواب بیدار می‌شوید، یک عینک واقعیت مجازی را روی چشم خود قرار دهید. تحمل این عینک برای مدت طولانی روی صورت اصلا کار ساده‌ای نیست. از سویی دیگر باید روی قیمت بالای این دستگاه‌ها به‌عنوان یک مانع دیگر برای پذیرش همگانی اشاره کنیم.
پیش بینی آینده متاورس
بسیاری از کارشناسان حوزه متاورس معتقدند که در یک دهه آینده اخبار و رویدادهای بسیار زیادی را در حوزه متاورس شاهد خواهیم بود. به‌عنوان مثال شرکت مشاوره مدیریت McKinsey & Company پیش‌بینی می‌کند که حجم بازار متاورس تا سال 2030 به حدود 5 هزار میلیارد دلار خواهد رسید. با بررسی سرمایه‌گذاری‌های کلان غول‌های فناوری در این زمینه می‌توان حدس زد که اتفاقات مثبت زیادی در راه هستند. انتظار می‌رود که بخش عمده پیشرفتهای آینده متاورس مربوط به حوزه‌های بازی، سرگرمی، آموزش، بازاریابی و … باشند.
چهره‌های سرشناس نیز موضع‌گیری‌های متفاوتی نسبت به این دنیای مجازی دارند. افرادی مانند مارک زاکربرگ به‌شدت از متاورس دفاع می‌کنند. در مقابل کسانی مانند ایلان ماسک نیز هستند آینده چندان روشنی را برای متاورس پیش‌بینی نمی‌کنند و معتقدند بعد از مدتی این مفهوم منسوخ خواهد شد.
پروژه‌های متاورس در بازار ارز دیجیتال
بازار ارزهای دیجیتال از آنجایی که با فناوری عجین شده، در حوزه متاورس هم گام‌هایی را برداشته است. پروژه‌های متاورسی زیادی به‌خصوصی در زمینه بازی‌های مبتنی بر بلاک‌چین ایجاد شده‌اند. از قضا برخی از این پروژه‌ها جایگاه ویژه‌ای در بازار کریپتوکارنسی پیدا کرده‌اند. به‌طوری‌که توکن‌های آن‌ها در ردیف برترین رمزارزهای بازار از نظر مارکت کپ قرار دارند. از جمله مهم‌ترین پروژه‌های متاورس بازار رمزارزها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
⦁ اکسی اینفینیتی (Axie Infinity)
⦁ استار اطلس (Star Atlas)
⦁ ایپ کوین (Ape Coin)
⦁ انجین (Enjin)
⦁ دیسنترالند (Decentraland)
⦁ سندباکس (Sandbox)
کلام پایانی
در این مطلب بررسی کردیم که Metaverse چیست و چه ابعادی را در بر می‌گیرد. واقعیت این است برای رسیدن به تعریف مشخص در دنیای متاورس فاصله زیادی داریم. مثلا به این موضوع فکر کنید که آیا در دنیای مجازی متاورس امکان دارد یک شرکت تولید محصولات غذایی بتواند طعم و مزه محصولات خود را به‌صورت ملموس خلق کند؟ از این دست سوالات درباره آینده متاورس بسیار زیاد هستند. به نظر شما دنیای آینده ما در فضای متاورس رقم خواهد خورد؟
