استیبلکوینها به عنوان حلقه اتصال بازار نوین رمز ارزها و داراییهای سنتی نقش حیاتی در ورود نقدینگی به بازار ارزهای دیجیتال ایفا میکنند. در این مقاله با بررسی انواع Stablecoin ها به دو پرسش مهم پاسخ میدهیم؛ ریسک استفاده از استیبل کوین چیست؟ و در زمان انجام معاملات، کدام استیبلکوین را انتخاب کنیم؟
راهنمای انتخاب استیبل کوین
ساتوشی در زمان معرفی بیت کوین به جهان، آن را یک سیستم پرداخت الکترونیکی نامگذاری کرد. به عبارتی یکی از اهداف بیت کوین و بسیاری از رمز ارزهایی که بعد از بیت کوین معرفی شدند، استفاده از آنها برای خرید کالا و خدمات است. اما نوسانات غیرمتعارف این داراییهای دیجیتال با این هدف همخوانی ندارد؛ ثبات ارزش یا قیمت، یکی از مولفههای ضروری برای یک ابزار پرداخت مالی بینالمللی است که بیت کوین تاکنون خلاف آن را به نشان داده است. استیبل کوین چیست؟ همه چیز درباره ارز دیجیتال باثبات
تریدرها و سرمایهگذارانی که در این بازار فعالیت میکنند را میتوان به دو دسته کلی تقسیم کرد؛ افرادی که رمز ارزها را آینده اقتصاد و زندگی بشر میدانند و تحت هیچ شرایطی حاضر به فروش داراییهای خود نیستند. برای این افراد نوسانات قیمت بیت کوین اهمیتی ندارد. آنها معتقدند که قیمت یک واحد بیت کوین، یک واحد بیت کوین است. دنیل رابرتز یکی از بیتکوینرهای شناخته شده در این زمینه میگوید:
کلنل دریک در سال ۱۸۵۹ نفت را اکتشاف کرد و تا ظهور اقتصاد نفتی در جهان، دلیلی برای فروش ذخایر نفت خود نمیدید.
برخی از خریداران بیت کوین و سایر رمز ارزها تقریبا دیدگاهی مشابه دارند؛ آنها بیت کوین میخرند و تا ظهور اقتصاد مبتنی بر رمز ارزها، ذرهای از آن را به فروش نخواهند رساند.
اما دسته دوم، که تعداد آنها بسیار بیشتر است، به بازار نگاه بلندمدت نداشته و نوسانات قیمت را فرصتی برای افزایش ارزش دلاری یا ریالی سرمایه خود میدانند. این افراد بالاخره در زمان سود، رمز ارزهای خود را به فروش میرسانند و برای در امان ماندن از نوسانات قیمت، نیاز دارند تا به رمز ارزهای خود را به یک دارایی با قیمت ثابت و بدون ریسک تبدیل کنند.فروش یا هودل؛ چگونه برای پایان روند صعودی بازار آماده باشیم؟
موارد بالا فعالان بازار را به این نتیجه رساند که در بازار ارزهای دیجیتال، به داراییهایی با قیمت ثابت نیز احتیاج داریم؛ این نیاز، انگیزهای برای ایجاد گونه جدیدی از رمز ارزها شد که قیمت آنها ثابت بوده و ارزش آن معادل یک ارز فیات قابل قبول برای تمام دنیا باشد. این رمز ارز جدید، استیبل کوین و ارز فیات قابل قبول، دلار امریکاست. در نتیجه استیبل کوین (دلاری) را اینگونه تعریف میکنیم:
استیبل کوین، یک ارز رمزنگاری شده است که ارزش و قیمت آن همواره معادل یک دلار امریکا باقی خواهد ماند.
استیبل کوین چه ویژگیهایی دارد؟
استیبل کوینها به گونهای طراحی میشوند تا نوسانات قیمت خود را به حداقل برسانند که برای رسیدن به این هدف، یک یا گروهی از داراییها به عنوان پشتوانه آنها در نظر گرفته میشود و تغییرات قیمتی آنها به نسبت قیمت ارز معادل آنها ثابت نگه داشته میشود. تفاوت استیبلکوینهای مختلف در بازار بر اساس تفاوت در همین دارایی پشتوانه آنهاست. در بازار چهار دسته استیبل کوین وجود دارد که در ادامه آنها را معرفی خواهیم کرد.
انواع استیبل کوین در بازار رمز ارزها
همانطور که در بالا اشاره شد، قیمت استیبل کوینها برخلاف سایر ارزهای دیجیتال، به ارزش دارایی معادل آنها وابسته است و به صورت مستقل نوسان ندارند. برای دستهبندی استیبلکوینها باید دو نکته را مدنظر قرار داد و بین این دو تفکیک قائل شد:
- قیمت استیبل کوین معادل چه ارزی است؟
- پشتوانه آن چیست؟
بر این اساس، استیبل کوینها به چهار دسته کلی تقسیم میشوند:
استیبل کوین با پشتوانه ارز فیات
پول فیات به ارزهای رایج کشورها مانند دلار، یورو، ریال و… گفته میشود. دسته اول استیبل کوینهایی هستند که ارزش آنها معادل ارزش یک ارز فیات بوده و پشتوانه خود را ارزهای فیات (عموما دلار امریکا) قرار دادهاند. از این رو، هر یک واحد از این استیبل کوینها هم ارز و معادل یک واحد از ارز فیات کشورهاست (در حالت ایدهآل باید اینطور باشد). از آنجا که بیشتر استیبل کوینهای حاضر در این دسته، معادل دلار امریکا هستند، به آنها استیبلکوین با پایه دلار نیز گفته میشود.
فارغ از اینکه برای این استیبل کوین چه پشتوانه یا وثیقهای تعریف شود، قیمت آنها همواره برابر با ارز فیات مورد نظر آنهاست. مثلا، قیمت یک واحد توکن تتر، همواره برابر با ۱ دلار امریکاست یا یک واحد توکن USDC همواره برابر ۱ دلار آمریکا ارزش دارد؛ در حالی که پشتوانه این دو استیبل کوین، یکسان نیستند. USDC به صورت کامل پشتوانه خود را دلار امریکا قرار داده و به ازای هر یک واحد توکن USDC، یک واحد دلار را در صندوقی ذخیره کرده و این در حالی است که USDT از ترکیبی از دلار و سایر داراییها برای پشتوانه توکن خود استفاده میکند (البته این ظاهر ماجراست، در ادامه بیشتر توضیح میدهیم). استیبلکوینهای مشهور USDC، BUSD و USDT در این دسته قرار میگیرند.
عملکرد این استیبل کوینها به این شکل است که پشتوانه توکن توسط ارائه دهنده آن استیبل کوین به صورت متمرکز ذخیره شده و به ازای آن و به نسبت یک به یک نسبت به دلار امریکا، توکن تولید شده و در بازار عرضه میشود.
استیبل کوین با پشتوانه کالا
استیبل کوینهای کالایی، ساختاری مشابه استیبل کوین با پایه ارز فیات دارند، با این تفاوت که پشتوانه آنها یک کالای با ارزش تعریف شده است. عموما این کالا، طلا و نقره انتخاب میشوند. قیمت این استیبل کوینها طبیعتا برابر ۱ دلار نیست. برای مثال، توکنی را در نظر بگیرید که پشتوانه هر واحد توکن خود را ۱ گرم طلا معرفی کرده است؛ در نتیجه قیمت هر یک واحد از این توکن همواره برابر با قیمت یک گرم طلا خواهد بود.
توکن PAXG استیبلکوین با پشتوانه طلای شرکت Paxos و XAUT استیبل کوین با پشتوانه طلای شرکت تتر از جمله نمونههای شناخته شده در این دسته از استیبلکوینها هستند. هر یک توکن از این دو، معادل یک اونس طلا بوده و پشتوانه فیزیکی آن در ذخایر این دو شرکت نگهداری میشود.
استیبل کوین با پشتوانه رمز ارز
دسته سوم استیبل کوینها که به استیبل کوینهای آن_چین نیز شهرت دارند، از سایر رمز ارزها به عنوان پشتوانه استفاده میکنند. در این دسته از استیبلکوینها خبری از پشتوانه دلار یا کالاهای فیزیکی نبوده و یک رمز ارز یا سبدی از رمز ارزها به عنوان وثیقه یا پشتوانه انتخاب میشوند. عموما در این دسته، به دلیل کاهش ریسک، نسبت عرضه توکن به پشتوانه آن یک به یک نبوده و ارزش پشتوانه وثیقهگذاری شده برای آنها بالاتر است (مثلا هر یک دلار استیبل کوین، ۱.۵ دلار پشتوانه دارد). دلیل این بیش وثیقهگذاری، نوسانات قیمت رمز ارزهایی است که به عنوان پشتوانه برای این استیبل کوینها تعریف میشوند.آموزش گام به گام ۲ روش برای وام گیری DAI از پلتفرم MakerDao!
عملکرد این مدل از استیبل کوینها به این شکل است که کاربر مقداری از یک رمز ارز را به قرارداد هوشمند مشخصی ارسال میکند؛ به این قرارداد هوشمند Collateralized Debt Position یا به اختصار قرارداد هوشمند CDP یا Vault میگویند؛ این قرارداد هوشمند نیز با نسبت مشخص، استیبل کوین را برای کاربر تولید کرده و به کیف پول او انتقال میدهد. در اینجا خبری از نهادهای متمرکز و پشتوانه ارزهای فیات نیست و کاربر به قرارداد هوشمند و صحت کار شبکه بلاک چین آن اعتماد میکند. اما ایراد مشخص آن، بیش وثیقهگذاری در این گونه از استیبل کوینهاست. شبکه Maker DAO از جمله پلتفرمهایی است که استیبل کوین DAI را به همین شکل ارائه میدهد. کاربران برای دریافت استیبل کوین DAI باید ۱۵۰ درصد ارزش توکن دریافتی را به عنوان وثیقه به قرارداد هوشمند CDP آن ارسال کنند. به عبارتی اگر فردی بخواهد ۱۰۰ توکن DAI را دریافت کند، باید معادل ۱۵۰ دلار اتر را در این شبکه به عنوان وثیقه قرار دهد. مزیت عمده این روش، حذف واسطههای متمرکز و ارائه شفافیت بالاست، با این حال ریسک کار با قراردادهای هوشمند و همچنین ثابت نبودن ارزش پشتوانه استیبل کوینها، از معایب جدی این دسته از استیبل کوینهاست.
استیبل کوین الگوریتمی یا بدون وثیقه
این دسته از استیبل کوینها بدون پشتوانه بوده و از الگوریتمهایی مشخص برای ثابت نگه داشتن قیمت استفاده میکنند. اینجا خبری از پشتوانه ارز فیات یا کالا یا ارز دیجیتال نیست و به صورت خودکار و با افزایش و کاهش عرضه، قیمت ثابت نگه داشته میشود. هدف این است که قیمت استیبل کوین الگوریتمی نزدیک به یک دلار حفظ شود. توکن UST استیبل کوین شبکه ترا و AMPL استیبل کوین شبکه Ampleforth دو نمونه در این دسته هستند.
اکنون که با انواع مختلف استیبل کوین آشنا شدیم، در بخش بعد امنیت هر یک را بررسی کرده و بهترین انتخاب برای انجام معاملات را معرفی خواهیم کرد. ده استیبل کوین برتر از نظر ارزش بازار در تصویر زیر نشان داده شدهاند:
- تتر: بزرگترین استیبل کوین بازار، توکن USDT است. ارزش بازار این توکن ۶۹.۲ میلیارد دلار است. این توکن محصول شرکت Tether است. و پشتوانه آن مطابق گزارش شرکت تتر در فروردین ماه ۱۴۰۰ به صورت زیر است:
همانطور که در تصویر بالا مشخص شده، تقریبا ۷۶ درصد از پشتوانه توکن USDT را پول نقد، اوراق مشتقه معادل پول نقد، سپردههای کوتاه مدت و اوراق قرضه است. که از این بین تنها ۳ درصد آن پول نقد است. تتر مدعی بود که پشتوانه تمام توکنهای USDT پول نقد است با این حال در عمل تنها ۳ درصد آن دارایی نقد بوده و مابقی سایر اوراق بهادار است. در نتیجه، توکنهای USDT پشتوانه دارند اما پشتوانه آنها دلار امریکا و پول نقد نیست. در بهترین حالت، ۲۵ درصد از تترها پشتوانه پول نقد ندارند!
- USDC: دومین استیبل کوین بزرگ بازار، USDC است که ارزش بازار آن معادل ۳۳.۳ میلیارد دلار است. این توکن محصول شرکت Circle و صرافی امریکایی کوینبیس است. در آخرین گزارش این شرکت، پشتوانه پول نقد این توکن، ۹۲ درصد اعلام شده است که در مقایسه با USDT عدد بسیار بالاتری است. از طرفی، USDC به عنوان یکی از استیبل کوینهای قانونمند در بازار شناخته میشود و از این نظر اطمینان بیشتری به آن وجود دارد.
- BUSD: این استیبل کوین با ارزش بازار معادل ۱۳.۱ میلیارد دلار در جایگاه سوم استیبل کوینهای بازار قرار گرفته است. این توکن محصول مشترک صرافی بایننس و شرکت Paxos است. دارایی پشتوانه این توکن توسط شرکت Paxos در بانکهای امریکایی ذخیره شده و به صورت ماهیانه گزارشی از میزان ذخایر آن ارائه میشود. مطابق این گزارش، ۱۰۰ درصد پشتوانه BUSD را پول نقد و یا معادل آن تشکیل داده است.
- DAI: ارزش بازار این استیبل کوین معادل ۶.۵ میلیارد دلار بوده و از این نظر چهارمین استیبل کوین بازار به شمار میرود. برخلاف سه استیبل کوین بالا، دای یک استیبل کوین با پشتوانه رمز ارز بوده که توسط پلتفرم Maker Dao تولید میشود. در نتیجه میتوان DAI را بزرگترین استیبل کوین غیرمتمرکز معرفی کرد. در این پلتفرم میتوان با استفاده از اتر و چند رمز ارز دیگر، استیبل کوین DAI تولید کرد.
بهترین استیبل کوین در زمان انجام معاملات
برای انتخاب بهترین استیبل کوین در زمان انجام معاملات رمز ارزها باید چند نکته را مدنظر قرار داد. اولین نکته، بحث امنیت استیبل کوینهاست. USDT، USDC، BUSD و DAI چهار استیبل کوین شناخته شده و پرکاربرد در بازار رمز ارزها هستند. در بخش قبل، پشتوانه هر یک از این استیبلکوینها را بررسی کردیم. هرچند تتر در حال حاضر بزرگترین استیبل کوین بازار است، اما پشتوانه دلاری آن محل بحث بوده و بسیاری معتقدند که شرکت تتر، تعداد قابل توجهی از توکنهای خود را بدون پشتوانه در بازار عرضه کرده و این ریسک استفاده از USDT را بسیار افزایش میدهد.
در سال جاری (۲۰۲۱) نهادهای نظارتی امریکا، به اشکال مختلف بحثبرانگیز بودن عرضه تتر را اعلام کردهاند. در نتیجه بهتر است در زمان نقد کردن رمز ارزهای خود، آن را به USDT تبدیل نکنید. به عنوان جایگزین میتوان از USDC و BUSD استفاده کرد. استفاده از استیبل کوین DAI نیز ریسکهای دیگری دارد که در این مقاله فرصت پرداختن به آن را نداریم. مشاهده ویدیو زیر شما را با ریسک استفاده از DAI و به طور کلی، استیبل کوینها با پشتوانه ارز دیجیتال آشنا میکند.لایو اینستاگرام ۱۹ خرداد؛ موضوع: بررسی استیبل کوینها به همراه مهدی صالحی
بهترین استیبل کوین برای تریدرها
اگر در بازار ارزهای دیجیتال به عنوان تریدر روزانه و یا کوتاهمدت فعالیت دارید، رمز ارز USDT بهترین انتخاب برای شما خواهد بود. دلایل این انتخاب در ادامه مشخص شده است:
- حجم معاملات روزانه بیت کوین در صرافی بایننس در جفت ارز BTC-USDT معادل ۴.۲ میلیارد دلار، در جفت ارز BTC-BUSD معادل ۷۵۰ میلیون دلار و در جفت ارز BTC-USDC معادل ۱۱۰ میلیون دلار است. این روند برای تمامی رمز ارزها در صرافی بایننس و همینطور برای سایر صرافیهای متمرکز صادق است. در نتیجه، عمده تریدرها برای انجام معاملات خود از جفت ارز USDT رمز ارزها استفاده میکنند و عمیقترین بازار در این جفت ارز است.
- جفت ارزهای USDC در صرافیهای متمرکز بسیار کمتر از جفت ارزهای USDT است و در صورت انتخاب USDC طیف گستردهای از رمز ارزها را از دست خواهید داد. حتی در صرافی بایننس به عنوان عرضه کننده توکن BUSD، جفت ارزهای USDT بسیار بیشتر از جفت ارزهای BUSD است. در نتیجه برای تریدرهای کوتاه مدت، استفاده از USDT با تمامی مشکلات و خطراتی که دارد، بهترین انتخاب است.
بهترین استیبل کوین برای نگهداری
به دلیل بالا بودن نوسان قیمت در بازار رمز ارزها و ماهیت چرخهای روندهای قیمتی، برخی مواقع تریدرها و سرمایهگذاران بلندمدت ترجیح میدهند تا دارایی دیجیتال خود را به فروش رسانده و اصطلاحا نقد شوند. این افراد تا شروع مجدد روند صعودی در بازار تمایلی به ورود مجدد و خرید رمز ارزها ندارند. این زمان ممکن است تا چندین ماه و حتی یک یا دو سال به طول انجامد. در چنین مواقعی سرمایهگذاران باید از میان استیبل کوینها یکی را انتخاب کرده و تمامی رمز ارزهای خود را به آن تبدیل کنند.
از آنجا که نگهداری استیبل کوین ممکن است زمان زیادی طول بکشد، مولفه اصلی در انتخاب آن تغییر خواهد کرد و اینجا فقط امنیت مطرح بوده و باید مطمئنترین استیبل کوین را انتخاب کنید. در چنین حالتی، انتخاب USDT در همان نگاه اول رد خواهد شد. اطلاعات شرکت تتر به هیچ عنوان شفاف نیست و واقعا کسی اطلاع دقیقی از ذخایر پشتوانه توکن USDT ندارد. در نتیجه، توصیه میشود برای نگهداری بلندمدت به هیچ عنوان از تتر استفاده نکنید.
پشتوانه تتر به گونهای است که اگر تمامی افرادی که توکن تتر در اختیار دارند به سراغ شرکت Tetherرفته و توکن USDT خود را به شرکت بازگردانده و در ازای آن دلار تقاضا کنند، این شرکت در ذخایر خود دلار کافی ندارد. در حالی که این شرکت مدعی است که چنین پشتوانهای وجود داشته و در هر لحظه میتواند آن را به کاربران خود ارائه دهد. در واقع بخشی از توکنهای USDT موجود در بازار هیچ پشتوانهای نداشته و این شرکت با سوءاستفاده از اعتبار خود در بازار ارزهای دیجیتال، بخشی از توکنهای خود را بدون پشتوانه عرضه کرده است.
ریسک دیگر استفاده از توکن USDT، دعوای احتمالی بین شرکت تتر و قانونگذاران امریکایی است. در صورتی که نهادهای قانونگذار تصمیم بگیرند ذخایر دلاری شرکت تتر را بررسی کنند و این شرکت نتواند مدارک مستند ارائه دهد ( که به نظر چنین مستنداتی وجود ندارد) این اتفاق تاثیر بسیار بدی بر بازار رمز ارزها و البته قیمت USDT خواهد داشت. بسیاری از فعالان بازار اعتقاد دارند که USDT مثل یک بمب ساعتی است و سرانجام روزی قیمت آن صفر خواهد شد.
بین USDC و BUSD واقعا تفاوت چندانی وجود ندارد. در ارائه این دو استیبل کوین، دو صرافی بایننس و کوینبیس حضور دارند که هر دو درجه اعتماد بالایی دارند. این دو صرافی برای ارائه استیبل کوینهای خود از دو شرکت Paxos و Circle استفاده کردهاند که این دو شرکت آمریکایی نیز اعتبار خوبی دارند. در مورد BUSD شما به صرافی بایننس و شرکت Paxos اعتماد میکنید و در مورد USDC شما به صرافی کوینبیس و شرکت Circle اعتماد خواهید کرد و تفاوت چندانی میان این دو نیست. اما کوین USDC، با چارچوبهای قانونی انطباق بیشتری دارد.
بهترین استیبل کوین در حوزه دیفای
استیبل کوینها در حوزه دیفای نیز استفادههای زیادی دارد. برای افرادی که در حوزه دیفای فعالیت دارند، کدام استیبل کوین انتخاب بهتری است؟ ابتدا به تصویر زیر توجه کنید:
- اگر رونق حوزه دیفای را از سال ۲۰۱۹ در نظر بگیریم، در انتهای سال ۲۰۱۹ سهم USDT از حجم معاملات استیبل کوین در حوزه دیفای ۸۰ درصد، توکن USDC سهمی معادل ۹ درصد و DAI سهمی معادل ۲ درصد داشت.
- در انتهای سال ۲۰۲ سهم تتر برابر ۷۷ درصد، سهم USDC برابر ۱۳ درصد، BUSD برابر ۴ درصد و توکن DAI نیز ۴ درصد بوده است.
- در زمان نگارش این مقاله سهم تتر برابر ۵۶ درصد، توکن USDC برابر ۲۶ درصد، توکن BUSD برابر ۱۰ درصد و DAI نیز ۵ درصد است.
همانطور که مشخص است، به تدریج سهم تتر از معاملات حوزه دیفای در حال کاهش بوده و USDC با سرعت بسیاری در حال افزایش است. در نتیجه برای افرادی که در حوزه دیفای فعالیت دارند، دو انتخاب وجود دارد؛ USDT و USDC. البته این موضوع برای افرادی که با پروتکلهای دیفای روی شبکه بایننس اسمارت چین فعالیت دارند متفاوت است؛ در پروتکلهای روی شبکه بایننس اسمارت چینف استیبل کوین BUSD کاربرد بیشتری دارد.
سخن پایانی
استیبل کوینهای بخش قابل توجهی از معاملات روزانه رمز ارزها را به خود اختصاص دادهاند. ویژگی بارز این داراییهای دیجیتال، ثابت بودن قیمت آنهاست. استیبل کوینهای دلاری، همواره قیمتی معادل ۱ دلار دارند و این نکته برای تریدرها و سرمایهگذاران بازار ارزهای دیجیتال برای در امان ماندن از نوسانات شدید قیمتی بسیار اهمیت دارد. اما از میان استیبل کوینهای موجود در بازار، کدام انتخاب بهتر و مطمئنتری است؟ ما در این مقاله امنیت و پشتوانه چهار استیبل کوین USDT، USDC، BUSD و DAI را مقایسه کرده و بهترین استیبل کوین برای تریدرها، سرمایهگذاران بلندمدت و فعالان حوزه دیفای را معرفی کردیم. شما از کدام استیبل کوین استفاده میکنید و دلیل انتخابتان چیست؟