هر یک از ارزهای دیجیتال را میتوان بر اساس فاکتورهای مختلف دستهبندی کرد. بعضا رمزارزها را از نظر کاربرد در گروههای متنوعی طبقهبندی میکنند. رایجترین شیوه دستهبندی ارزهای دیجیتال، تقسیم آنها به دو گروه کوین (Coin) و توکن (Token) است. هر یک از هزاران رمز ارز بازار کریپتوکارنسی در یکی از این دو گروه قرار میگیرد. البته باید توجه داشته باشید که تعداد توکنها در مقایسه با کوینها به مراتب بیشتر است. در این مطلب بررسی میکنیم که مفهوم توکن چیست و چه تفاوتی با کوین دارد.
توکن ارز دیجیتال چیست؟ (Crypto Token)
توکن در ارز دیجیتال چیست؟ توکن در ارز دیجیتال به نوعی دارایی مبتنی بر رمزنگاری گفته میشود. هر توکن در بستر یک شبکه بلاک چین ایجاد میشود. نکته مهم این است که توکنها دارای بلاک چین اختصاصی نیستند. این طبقه از داراییها بهراحتی از طریق صرافیهای ارز دیجیتال قابل معامله هستند. توکنها با اهداف مختلفی ایجاد میشوند که در ادامه بیشتر درباره این موضوع بحث و بررسی خواهیم کرد.
فرق بین کوین و توکن چیست؟
تفاوت کوین و توکن در ارز دیجیتال مهمترین سوالی است که باید در این مطلب پاسخ دهیم. در اصطلاح رایج به هر ارز دیجیتال دارای بلاک چین اختصاصی، کوین گفته میشود. بهعنوان مثال میتوانیم به بیت کوین، اتریوم، بایننس کوین، ریپل و … بهعنوان مهمترین کوینهای بازار ارز دیجیتال اشاره کنیم.
در مقابل به هر ارز دیجیتال که بلاک چین اختصاصی ندارد، توکن گفته میشود. بعضی از توکنها مانند یونی سواپ (UNI) صرفا در بستر یک بلاک چین مانند اتریوم ایجاد میشوند. این در حالی است که برخی دیگر مانند تتر (USDT) در بستر چندین شبکه بلاک چین از جمله اتریوم، ترون و … عرضه میشوند.
انواع توکن در ارز دیجیتال
توکن در ارز دیجیتال به دلایل مختلفی از سوی توسعه دهندگان پلتفرمهای گوناگون ایجاد میشود. بر همین اساس در یک دستهبندی کلی، انواع توکن ارز دیجیتال را میتوان به دو گروه زیر تقسیم کرد:
1. توکن کاربردی (Utility Token)
منظور از توکن کاربردی، نوعی از ارزهای دیجیتال است که برای انجام فعالیت خاصی در یک پلتفرم ایجاد میشود. بهعنوان مثال برخی از صرافیهای ارز دیجیتال، توکن اختصاصی عرضه میکنند. کاربران در ازای استفاده از این توکنها میتوانند از تخفیف در پرداخت کارمزد یا مزایای دیگر بهرهمند شوند. توکن MX متعلق به صرافی مکسی (MEXC) یکی از انواع توکنهای کاربردی است.
به عنوان مثال دیگر میتوان به توکنهای بازی اشاره کرد. بسیاری از پروژههای بازی و سرگرمی مبتنی بر بلاک چین مانند سندباکس و دیسنترالند هم توکن اختصاصی خود را عرضه کردهاند. این توکنها برای خرید و فروش اقلام و آیتمهای درون بازیها یا پرداخت پاداش به گیمرها مورد استفاده قرار میگیرند.
2. توکن حاکمیتی (Governance Token)
دستهای دیگر از توکنهای ارز دیجیتال هستند که برای مدیریت پلتفرمها ایجاد میشوند. به این صورت که افراد در ازای تعداد توکن بومی که در اختیار دارند، از حق رای در تصمیمگیریهای یک پلتفرم برای اجرای برنامههای مختلف بهرهمند میشوند. از جمله معروفترین توکنهای حاکمیتی در بازار ارزهای دیجیتال میتوان بهموارد زیر اشاره کرد:
⦁ توکن یونی سواپ (UNI)
⦁ توکن میکر (MKR)
⦁ توکن آوه (AAVE)
⦁ توکن کامپاند (COMP)
یک نکته مهم وجود دارد که لازم است در اینجا به آن اشاره کنیم. یک توکن ارز دیجیتال ممکن است همزمان بهعنوان رمزارز کاربردی و حاکمیتی در یک پلتفرم استفاده شود. بنابراین باید این نکته مهم را مد نظر قرار دهید.
اصلی ترین بلاک چین های میزبان توکن ارز دیجیتال
در بین انواع شبکههای بلاک چین که میزبان توکنها هستند، بدون تردید اتریوم مهمترین بلاک چین است. در حال حاضر بیش از 4 هزار برنامه غیرمتمرکز در بستر اتریوم راهاندازی شده است. البته تعداد توکنهای مبتنی بر این بلاک چین به مراتب بیشتر است. بسیاری از توکنهای مبتنی بر اتریوم در قالب استاندارد ERC-20 ایجاد شدهاند. در کنار اتریوم از جمله مهمترین بلاک چینهایی که در سالهای اخیر توکنهای زیادی در بستر آنها ایجاد شدهاند، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
⦁ بلاک چین بایننس اسمارت چین
⦁ بلاک چین سولانا
⦁ بلاک چین ترون
بهترین توکن های ارز دیجیتال از نظر مارکت کپ
در جدول زیر میتوانید 10 توکن برتر بازار ارزهای دیجیتال از نظر مارکت کپ یا ارزش بازار را مشاهده کنید. مجموعه همه این توکن ها در جمع 30 رمزارز برتر بازار کریپتوکارنسی قرار دارند.
نام توکن ارز دیجیتال ارزش بازار (18 بهمن 1402)
تتر (USDT) 96.1 میلیارد دلار
یو اس دی کوین (USDC) 27.3 میلیارد دلار
چین لینک (LINK) 10.8 میلیارد دلار
پالیگان (MATIC) 7.6 میلیارد دلار
دای (DAI) 5.3 میلیارد دلار
شیبا اینو (SHIB) 5.2 میلیارد دلار
یونی سواپ (UNI) 3.747 میلیارد دلار
ال ای او (LEO) 3.743 میلیارد دلار
آپتیمیسم (OP) 3.16 میلیارد دلار
ایمیوتبل (IMX) 3 میلیارد دلار
بدون تردید مهمترین توکن ارز دیجیتال بازار کریپتوکارنسی، تتر است. این رمزارز با ارزش بازار 96.1 میلیارد دلار در جایگاه سوم بعد از بیت کوین و اتریوم قرار دارد. علاوه بر تتر، نام دو استیبل کوین دیگر یعنی یو اس دی کوین و دای نیز در بین 10 توکن برتر بازار به چشم میخورد.
نکته مهم دیگر که لازم است در اینجا تاکید کنیم آن است که از بین 10 ارز دیجیتال جدول فوق، 6 مورد تنها در بستر بلاک چین اتریوم عرضه میشوند. ارز دیجیتال LEO در بستر بلاک چین بایننس اسمارت چین ساخته شده است. سه استیبل کوین تتر، یو اس دی کوین و دای نیز مشترکا در بلاک چینهای اتریوم، ترون و بایننس اسمارت چین عرضه میگردند.
آیا ساخت توکن ارز دیجیتال هزینه زیادی دارد؟
ممکن است این سوال برای شما ایجاد شود که آیا ساخت توکن، هزینه زیادی به همراه دارد؟ در پاسخ باید بگوییم که تفاوت کوین و توکن در این موضوع نیز مشهود است. شما برای طراحی یک کوین باید شبکه بلاک چین اختصاصی کد نویسی کنید. این در حالی است که توکنها از این موضوع بینیاز هستند. پلتفرمهای مختلفی وجود دارند که خدمات ساخت توکن بدون نیاز به دانش برنامه نویسی خاصی را ارائه میکنند. بسته به نوع شبکه بلاک چین انتخاب شده، برای ایجاد هر توکن باید بین چند دلار تا چند صد دلار هزینه کنید که عدد چندانی زیادی نیست.
کلام پایانی
در این مطلب بررسی کردیم که توکن چیست و چه تفاوتی با کوین در ارز دیجیتال دارد. در پایان لازم است یک نکته مهم را متذکر شویم. قبل از خرید و سرمایهگذاری در یک توکن، حتما درباره آن تحقیق کنید. بعضا توکنهایی هستند که هیچگونه پشتوانهای ندارند و با اهداف کلاهبرداری ایجاد میشوند. بنابراین لازم است قبل از سرمایهگذاری در توکنها حتما جانب احتیاط را بهخوبی رعایت کنید.